Τους μύθους και τις αλήθειες σχετικά με το πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος, πόσο συχνός ή σπάνιος είναι και κυρίως πόσο επιθετικός μπορεί να γίνει, επιχειρούν να αποσαφηνίσουν οι παιδίατροι της χώρας. Αιτία, ο πανικός που έχει ξεσπάσει σε αρκετούς δήμους ανά την επικράτεια – γεγονός που αποτυπώνεται στις εκτεταμένες απολυμάνσεις σχολικών αιθουσών και στην προσωρινή παύση λειτουργίας σχολικών μονάδων – με αποτέλεσμα να εντείνεται και η ανησυχία των γονέων.
Αναλυτικότερα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων επιβεβαιώνει ότι τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφεται αυξημένος αριθμός περιστατικών στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας, κυρίως σε σχολικές μονάδες της Βόρειας Ελλάδας και αλλού στη χώρα. Παρ’ όλα αυτά επιμένουν πως πρόκειται για μία εξέλιξη που ακολουθεί τον συνήθη κανόνα, δεδομένου πως παρότι το συγκεκριμένο βακτήριο κυκλοφορεί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, βρίσκεται σε μεγαλύτερη έξαρση στα τέλη του χειμώνα και στις αρχές του καλοκαιριού.
Πώς μεταδίδεται;
Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (Streptococcus pyogenes) μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων από τον φάρυγγα και τη ρινική κοιλότητα μολυσμένου ατόμου, σημειώνουν οι επιστήμονες της Ομοσπονδίας. Και εξηγούν ότι η μετάδοση γίνεται είτε με άμεση επαφή (π.χ. φτέρνισμα, βήχας, φιλιά), είτε με έμμεση επαφή, δηλαδή μέσω αντικειμένων ή επιφανειών που έχουν μολυνθεί από βλέννες ή σάλιο.
Σχετικά με τις επιφάνειες, δε, οι ίδιοι διευκρινίζουν ότι αν και ο μικροοργανισμός δεν επιβιώνει για μακρό χρονικό διάστημα στο περιβάλλον, η επιβίωσή του σε υγρές επιφάνειες και αντικείμενα (π.χ. παιχνίδια, μολύβια, θρανία) είναι δυνατό να διαρκέσει ώρες ή και ημέρες, και μπορεί να οδηγήσει σε δευτερογενή μετάδοση, ιδιαίτερα σε συνθήκες συγχρωτισμού και κακής υγιεινής.
Σύμφωνα όμως με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC, 2023) και του Αμερικανικού CDC (2024), η μετάδοση μέσω επιφανειών θεωρείται πιθανή αλλά όχι ο κύριος μηχανισμός διασποράς. Ο βασικός παράγοντας διασποράς είναι η παραμονή παιδιών με συμπτώματα στο σχολείο και η στενή επαφή χωρίς τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής.
Γι’ αυτό και επιμένουν άλλωστε ότι δεν απαιτείται μαζική απολύμανση των σχολείων σε περίπτωση κρούσματος. Αντίστοιχα δεν συνιστάται το κλείσιμο των σχολικών μονάδων ως γενικό μέτρο πρόληψης. «Μπορεί να εξεταστεί μόνο σε περιπτώσεις επιβεβαιωμένης εκτεταμένης διασποράς, με σημαντικό αριθμό νοσηλειών ή σοβαρών περιστατικών, και αποκλειστικά έπειτα από τεκμηριωμένη εισήγηση των υγειονομικών Αρχών. Η εμπειρία από τη διαχείριση επιδημιών σε σχολικές μονάδες δείχνει ότι η διακοπή λειτουργίας χωρίς συνδυασμό με έλεγχο κρουσμάτων, ενημέρωση, και τήρηση κανόνων υγιεινής, έχει περιορισμένη επιδημιολογική αξία».
Πόσες ημέρες πρέπει να μένουν οι μικροί ασθενείς στο σπίτι τους;
Σύμφωνα με τους συντάκτες της σχετικής ενημερωτικής ανακοίνωσης, που συνυπογράφουν ο πρόεδρος και ο γραμματέας της Ομοσπονδίας, Κώστας Νταλούκας και Ιωάννης Ρίτσας, τα παιδιά με συμπτώματα όπως πυρετό, πονόλαιμο ή εξάνθημα δεν πρέπει να προσέρχονται στο σχολείο.
Σε κάθε περίπτωση όμως, και όπως προσθέτουν με νόημα, «ο παιδίατρος είναι υπεύθυνος για τη διάγνωση και την εκτίμηση της αναγκαιότητας θεραπείας. Η επιβεβαίωση της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης γίνεται με ταχέα τεστ ανίχνευσης αντιγόνου από τον παιδίατρο ή καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος από το εργαστήριο».
Επειτα και μετά την έναρξη κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής, το παιδί παύει να είναι μεταδοτικό εντός 24 ωρών και μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο εφόσον έχει καλή γενική κατάσταση.
Παράλληλα όμως οι επιστήμονες συστήνουν στο προσωπικό των σχολείων να υπενθυμίζουν και να ενισχύουν τη σωστή υγιεινή χεριών, την αναπνευστική υγιεινή (κάλυψη στόματος – μύτης κατά τον βήχα) και την αποφυγή κοινής χρήσης αντικειμένων.
Είναι το strep test όπως τα self tests για γρίπη και Covid;
Οι ταχείες διαγνωστικές δοκιμασίες για στρεπτοκοκκική λοίμωξη (rapid strep tests) πρέπει να διενεργούνται αποκλειστικά σε παιδιά που παρουσιάζουν σαφή κλινική εικόνα συμβατή με στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, εξηγούν οι ειδικοί. Και συμπληρώνουν με νόημα ότι «η σωστή ερμηνεία των αποτελεσμάτων προϋποθέτει κατάλληλη κλινική αξιολόγηση, καθώς και σωστή τεχνική λήψης φαρυγγικού επιχρίσματος, η οποία δεν είναι εφικτή εκτός ιατρικού περιβάλλοντος».
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Οτι «η χρήση αυτών των τεστ από γονείς στο σπίτι ή η διενέργειά τους σε φαρμακεία, χωρίς ιατρική καθοδήγηση, ενέχει υψηλό κίνδυνο εσφαλμένων αποτελεσμάτων και λανθασμένων συμπερασμάτων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ασυμπτωματικά παιδιά. Η αδικαιολόγητη χρήση τους, υπό το βάρος ανησυχίας ή φόβου, δεν συμβάλλει στη δημόσια υγεία και ενδέχεται να οδηγήσει σε αχρείαστες θεραπείες ή σε εφησυχασμό έναντι πραγματικής λοίμωξης».
Παράλληλα, όμως, στην ίδια ενημέρωση οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς «για μεγαλύτερη ασφάλεια των παιδιών τους να επαγρυπνούν για την εμφάνιση συμπτωμάτων και να απευθύνονται στον παιδίατρο εγκαίρως για διάγνωση και λήψη θεραπείας όπου ενδείκνυται».
Πηγή: tanea.gr
