Δεν έχει υπάρξει υπουργός Παιδείας που να μην έχει υποσχεθεί ότι θα κάνει τις πανελλαδικές εξετάσεις μια λιγότερο πιεστική και αγχωτική διαδικασία, καθώς η δοκιμασία αυτή συνδέεται στα μάτια των μαθητών και των γονιών τους με υπερβολικό άγχος. Αυτό που αποτυπώνεται σε σοβαρά συμπτώματα και οδηγεί σημαντικό ποσοστό στη χρήση ακόμη και αγχολυτικών, την ώρα που οι ειδικοί φτάνουν να μιλούν για «σύνδρομο της Γ’ Λυκείου».
Οι Πανελλαδικές εξετάσεις συνδέονται στα μάτια των μαθητών και των γονιών τους με υπερβολικό άγχος
«Πάνω από 70% των υποψηφίων στις πανελλαδικές εξετάσεις αισθάνονται υπερβολικό άγχος, ενώ περίπου το 30% παρουσιάζει σοβαρά συμπτώματα (διαταραχή ύπνου, καταθλιπτικό συναίσθημα, κρίσεις πανικού, ανησυχία και ευερεθιστότητα, σκέψεις εγκατάλειψης της προσπάθειας και σωματοποίηση με εξανθήματα δέρματος, πονοκεφάλους, κοιλιακό άλγος, τάση για έμετο, ταχυκαρδία). Θύματα του άγχους πέφτουν με μεγαλύτερη συχνότητα τα κορίτσια επειδή φαίνεται να επενδύουν περισσότερο στις εξετάσεις με αποτέλεσμα να είναι πιο ευάλωτα. Τέλος, ορισμένοι μαθητές σε ποσοστό περίπου 20% κάνουν χρήση αγχολυτικών».
Με τα παραπάνω λόγια η Αρτεμις Τσίτσικα, καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ και επιστημονική υπεύθυνη της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) στη Β’ Παιδιατρική Κλινική στο Νοσοκομείο Παίδων Π. & Α. Κυριακού, περιγράφει τις ψυχολογικές και συναισθηματικές επιπτώσεις του βαρύτατου φορτίου το οποίο κουβαλούν οι μαθητές ενώπιον της μάχης των εξετάσεων. Αναφερόμενη, μάλιστα, στη χρήση αγχολυτικών επισημαίνει πως αυτή «οφείλει να είναι περιστασιακή και μόνο για την περίοδο των εξετάσεων» – αν και, όπως σημειώνει, «είναι ελάχιστα τα παιδιά που θα χρειαστεί να συνεχίσουν τη φαρμακοθεραπεία».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Ιλια Θεοτοκά, κλινική ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο. Οπως επισημαίνει, «το φαινόμενο των αγχωδών και καταθλιπτικών εκδηλώσεων στην Γ’ Λυκείου εμφανίζεται ολοένα και πιο συχνά, καταχρηστικά θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε το «σύνδρομο της Γ’ Λυκείου»». Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ», «τα παιδιά αυτά συνήθως αναφέρουν κρίσεις πανικού, ταχυκαρδία, φοβία για το παρόν και το μέλλον, τάση να μη θέλουν να πάνε στο σχολείο και να δώσουν εξετάσεις, ενώ ορισμένα εμφανίζουν και αϋπνίες».
«Οδηγός επιβίωσης»
Τι θα έπρεπε να συμβαίνει προκειμένου τα παιδιά να θωρακίζονται αποτελεσματικά απέναντι στα αρνητικά συναισθήματα που τα κυριεύουν; Η Αρτεμις Τσίτσικα εξηγεί πως «κρίσιμης σημασίας είναι η εφαρμογή ψυχοεκπαίδευσης και προγράμματος κοινωνικής συναισθηματικής ενδυνάμωσης». Προτείνει έτσι έναν «μίνι οδηγό επιβίωσης» που εστιάζει «στην οργάνωση, τη θετική προσέγγιση, την αναζήτηση τρόπων χαλάρωσης, την ποιοτική διατροφή και τον επαρκή ύπνο, παράλληλα με τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών και ιχνοστοιχείων».
Σημαντικό μερίδιο ευθύνης για τις καταστάσεις άγχους που βιώνουν οι μαθητές φέρουν και οι γονείς τους. Οπως λέει η Ίλια Θεοτοκά, «τα παιδιά πολύ συχνά αναφέρουν ως πάγιο παράπονο το ότι γονείς τους το μόνο θέμα που συζητούν είναι οι εξετάσεις και το διάβασμα. Επίσης αναφέρουν ότι ενώ έχουν κι άλλα θέματα στη ζωή τους που τους απασχολούν, συναισθηματικά, προσωπικά ή της καθημερινότητας, οι γονείς ποτέ δεν δίνουν χρόνο ώστε να ασχοληθούν με αυτά. Ολη η επικοινωνία μεταξύ τους μονοπωλείται από το θέμα του διαβάσματος».
Η Αρτεμις Τότσικα επισημαίνει ότι το ενδιαφέρον των ενήλικων «σημαντικών άλλων» θα πρέπει να υφίσταται όχι μόνο πριν και κατά τη διάρκεια των Πανελλαδικών, αλλά και μετά τη λήξη τους. «Μετά τις εξετάσεις συνεχίζουμε να έχουμε ισχυρό ενδιαφέρον καθώς οι αναδυόμενοι ενήλικοι δεν έχουν ακόμη νευροβιολογικά ολοκληρώσει την ανάπτυξή τους και χρειάζονται τη βοήθειά μας για να αναπτύξουν αυτονομία και φίλτρο κριτικής σκέψης στη λήψη αποφάσεων».
Τόσο απλά πράγματα – αλλά τόσο περίπλοκα στην πράξη. Οπως και η ψυχοσύνθεση των ίδιων των εφήβων, άλλωστε.
Πηγή: in.gr