Ως πρώην αποικιοκρατική χώρα η Γαλλία είναι μεταναστευτικός προορισμός εδώ και δεκαετίες. Οι περισσότερες ροές μεταναστών μεταπολεμικά προέρχονταν από τις πρώην αποικίες. Από την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα η αύξηση των περιφερειακών πολεμικών συγκρούσεων και η διευκόλυνση των πληθυσμιακών μετακινήσεων μεταξύ των κρατών της Δύσης – η συμφωνία του Σένγκεν διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στη διασυνοριακή κινητικότητα των Ευρωπαίων – άλλαξαν τις βασικές χώρες προέλευσης και τους λόγους μετανάστευσης των ανθρώπων στη Γαλλία.
Η Γαλλία ήταν ανέκαθεν χώρα υποδοχής μεταναστών. Το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικών Μελετών της χώρας (Insee) σε μελέτη που δημοσιοποίησε την Πέμπτη 22 Μαΐου δείχνει ότι η δεύτερη, μετά τη γερμανική, οικονομία της Ευρώπης υποδέχεται τις τελευταίες δύο δεκαετίες, χρόνο με το χρόνο, όλο και περισσότερους ανθρώπους που επιλέγουν να ζήσουν σ’ αυτή για λόγους οικονομικούς ή πολιτικούς, επειδή δηλαδή εξαιτίας πολιτικών διώξεων ή ενόπλων συρράξεων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους.
Η Αφρική είναι η μεγαλύτερη ήπειρος αποστολής μεταναστών στη Γαλλία
Το 2023 347.000 ξένοι μετανάστες έφθασαν στη Γαλλία, σύμφωνα με το Insee. «Αν και πρόκειται για αριθμό μειωμένο κατά 5% συγκριτικά με τον αντίστοιχο του 2022, παραμένει υψηλός και δεν μεταβάλλει τη γενικότερη τάση αύξησης των μεταναστευτικών ροών στη χώρα που παρατηρείται από το 2006», σημειώνει το Ινστιτούτο.
Την χρονιά εκείνη (2006) η Γαλλία είχε υποδεχθεί 234.000 ξένους μετανάστες, δηλαδή 113.000 λιγότερους από όσους το 2023. Ουσιαστικά οι ροές αυξάνονται χρόνο με το χρόνο με εξαίρεση τη διετία 2020-2021 που μειώθηκαν αισθητά λόγω της πανδημίας Covid-19. Εξαιτίας αυτής της μεγάλης πτώσης και επίσης εξαιτίας του πολέμου που ξέσπασε στην Ουκρανία, η Γαλλία το 2022 υποδέχθηκε 375.000 μετανάστες από το εξωτερικό, πολλοί εκ των οποίων ήταν Ουκρανοί και Ρώσοι.
Άλλες χώρες προέλευσης
Τα δεδομένα του Insee δείχνουν ότι οι μεταναστευτικές προελεύσεις έχουν διαφοροποιηθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Τη δεκαετία του 2000 οι μετανάστες έφθαναν κυρίως από ευρωπαϊκές χώρες (103.000 άτομα, ή 44% των αφίξεων το 2006), λόγω κυρίως της Συμφωνίας του Σένγκεν που τέθηκε σε ισχύ το 1995. Στη συνέχεια, την ίδια δεκαετία, ακολούθησαν οι Αφρικανοί (72.000), οι Ασιάτες (33.000) και έπειτα οι μετανάστες από χώρες της αμερικανικής ηπείρου και από την Ωκεανία (27.000).
Σήμερα οι μεταναστευτικές οδοί έχουν αλλάξει. Η Αφρική είναι η μεγαλύτερη ήπειρος αποστολής μεταναστών στη Γαλλία (158.000 άνθρωποι, ή 45% των εισόδων το 2023). Οι Ευρωπαίοι αντιπροσωπεύουν πλέον μόνο το 28% των νέων μεταναστών (95.000 άτομα). Η αλλαγή στην κορυφή έγινε το 2017, που ήταν η πρώτη χρονιά που οι αφίξεις Αφρικανών ξεπέρασαν αυτές των Ευρωπαίων.
Αυτή η αύξηση ήταν ταχύτερη για τις αφρικανικές χώρες εκτός του Μαγκρέμπ (των πρώην γαλλικών αποικιών της βόρειας Αφρικής), αν και το Μαρόκο και η Αλγερία συγκαταλέγονται στις τρεις κορυφαίες χώρες προέλευσης νέων μεταναστών κάθε χρόνο στη Γαλλία.
Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ανθρώπων από την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Τουρκία έχει αυξηθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, από 36.000 το 2014 σε 63.000 το 2023.
Περισσότεροι διπλωματούχοι
Μια άλλη τάση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι ότι οι νεοαφιχθέντες είναι ολοένα και πιο σπουδαγμένοι και επαγγελματικά εξειδικευμένοι. Το 52% των μεταναστών που εισήλθαν στη χώρα το 2023 και ήταν ηλικίας 25 ετών και άνω είχαν τίτλους σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε σύγκριση με το 41% το έτος 2006.
Αυτή η αναβάθμιση σε ό,τι αφορά τη μόρφωση και τα προσόντα αφορά τους μετανάστες από όλες τις χώρες προέλευσης εξαιρουμένων εκείνων από τις χώρες της Ασίας. Το Insee αποδίδει το φαινόμενο στο γεγονός ότι «εδώ και καιρό παρατηρείται μια τάση να μεταναστεύουν προς τη Δύση ιδιαίτερα εξειδικευμένα άτομα».
Οι χώρες του Μαγκρέμπ είναι εκείνες που έχουν καταγράψει τη μεγαλύτερη αύξηση στο ποσοστό των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (αυξήθηκαν κατά 25% την περίοδο από το 2006 έως το 2023).
Δουλειές υπάρχουν
Όσον αφορά την απασχόληση, κατά μέσο όρο ένας στους τρεις νέους μετανάστες ηλικίας τουλάχιστον 15 ετών έχει βρει επαγγελματική απασχόληση το έτος που ακολουθεί την άφιξή του στη Γαλλία. Αυτή η παρατήρηση είναι γενικά σταθερή μεταξύ 2006 και 2023. Το ποσοστό αυτό μάλιστα αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, αλλά υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων.
Έτσι μεταξύ των μεταναστών που εισήλθαν στη Γαλλία το 2023, το 41% των ανδρών εργαζόταν στις αρχές του επόμενου έτους, σε σύγκριση με μόνο το 28% των γυναικών. Είναι μεγάλη η διαφορά των 13 ποσοστιαίων μονάδων, αλλά το χάσμα μειώνεται καθώς το 2006 έφθανε τις 20 μονάδες.
Τέλος, οι νέοι μετανάστες, όταν απασχολούνται, καταλαμβάνουν κυρίως θέσεις υψηλής ειδίκευσης και διευθυντικές αρμοδιότητες καθώς πρόκειται για μηχανικούς, τεχνικούς πληροφορικής ή γενικότερα τεχνικούς στο βιομηχανικό κλάδο. Πολλοί επιλέγουν τη Γαλλία για να εργαστούν σε επιστημονικούς κλάδους, στην εκπαίδευση και την έρευνα, αν και δεν λείπουν και εργαζόμενοι σε υπαλληλικές θέσεις χαμηλής ειδίκευσης.
Περισσότερες γυναίκες
Παρόλο που μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 οι νέοι μετανάστες ήταν κυρίως άνδρες σε ένα πλαίσιο αναζήτησης εργατικού δυναμικού εκ μέρους των Γάλλων εργοδοτών, η μετανάστευση στη συνέχεια έγινε και γυναικεία υπόθεση, κυρίως λόγω της μετακίνησης ολόκληρων οικογενειών.
Η τάση όμως αυτή αποδυναμώνεται ελαφρώς από τη δεκαετία του 2010 και εντεύθεν. Έτσι, ενώ οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 53% των μεταναστών που έφτασαν στη Γαλλία μεταξύ 2006 και 2014, το 2023 το ποσοστό έπεσε στο 51% το 2023.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου αποδίδουν την εξέλιξη σε δύο αιτίες. Αφενός, οι αφίξεις μεταναστών από ορισμένες χώρες, όπως είναι η Τουρκία, είναι λιγότερο «οικογενειακές» από όσο ήταν πριν. Οι νεοεισερχόμενοι δηλαδή είναι κυρίως νεαροί δίχως οικογένεια.
Αφετέρου νέες χώρες προέλευσης, με παραδοσιακά ανδροκρατούμενες κοινωνίες (όπως είναι εν πολλοίς και η τουρκική εξάλλου), λαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στις εισροές μεταναστών στη Γαλλία. Αυτή είναι η περίπτωση του Αφγανιστάν, οι αφίξεις από το οποίο εικοσιπενταπλασιάστηκαν την περίοδο 2010-2023! Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται και μετανάστες από χώρες Νότιας Ασίας, κυρίως από το Μπαγκλαντές, την Ινδία και το Πακιστάν.
Πηγή: in.gr
