Ως μέσο πίεσης στις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη μιας επωφελής εμπορικής συμφωνίας ερμηνεύουν επιχειρηματικοί κύκλοι την κίνηση του Ντόναλτ Τραμπ να ανακοινώσει ότι θα επιβάλλει δασμούς 50% στις εξαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με ισχύ από την 1η Ιουνίου. Ανάλογη είναι και η εκτίμηση ευρωπαίων παραγόντων της αγοράς, οι οποίοι θυμίζουν ότι Αμερικανός πρόεδρος προκειμένου να πετύχει αυτό θέλει σε μια διαπραγμάτευση, δεν διστάζει να φέρει την κατάσταση στα άκρα.
Και αυτό γιατί έρχεται πολύ πριν ολοκληρωθεί η 90ήμερη προθεσμία που είχε δώσει τον περασμένο μήνα για την ενεργοποίηση υψηλών δασμών. Κάποιοι δεν αποκλείουν μάλιστα, το ενδεχόμενο ο Αμερικάνος πρόεδρος να προχωρήσει και σε άλλη κίνηση, στην προσπάθειά που κάνει να πετύχει το καλύτερο δυνατό deal για την χώρα του, έναντι των εμπορικών εταίρων της.
Η αίσθηση που υπάρχει μεταξύ των Ελλήνων Εξαγωγέων είναι πως η Ευρώπη πρέπει να δείξει αυξημένα αντανακλαστικά και να προχωρήσει σε άμεση αντίδραση
Τη θέση αυτή επιβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος τόνισε ότι οι περισσότεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ διαπραγματεύονται «καλόπιστα», με εξαίρεση την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία ανέφερε ότι αποτελεί «εξαίρεση». «Πιστεύω ότι αυτή η απειλή είναι απάντηση στον αργό ρυθμό της Ε.Ε.», σχολίασε ο Μπέσεντ. «Ελπίζω να λειτουργήσει ως κίνητρο», τόνισε.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την προσφιλή μέθοδο, μια ανάρτηση στο Truth Social, ο Ντόναλντ ανακοίνωσε θα επιβάλει δασμούς 50% σε όλες τις εξαγωγές από την ΕΕ, με ισχύ από την 1η Ιουνίου, επαναλαμβάνοντας τη θέση του ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση (…) σχηματίστηκε με πρωταρχικό σκοπό την εκμετάλλευση των Ηνωμένων Πολιτειών» και προσθέτοντας ότι «οι συζητήσεις μας μαζί τους δεν οδηγούν πουθενά».
Ανησυχία για το ύψος των δασμών
Σε κάθε περίπτωση η ανησυχία, ειδικά στους εξαγωγείς που έχουν σημαντική δραστηριότητα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού είναι μεγάλη. Και αυτό γιατί εάν τελικά ισχύσει το συγκεκριμένο ύψος των δασμών θα είναι σημαντικό πρόβλημα, το οποίο δύσκολα θα μπορούν να διαχειριστούν.
Σύμφωνα με επιχειρηματίες οι δασμοί θα πλήξουν σημαντικά τις πωλήσεις στις ΗΠΑ αφού θα εκτοξεύσουν αναπόφευκτα την τελική τιμή του προϊόντος
«Ακόμη και με δασμούς 20% είχαμε αυξημένη ανησυχία, πόσο μάλλον εάν τελικά κλείσει στο 50%», σημειώνει μιλώντας στον ΟΤ ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν κατά κύριο λόγο τέσσερα προϊόντα, από τα εμβληματικά των ελληνικών εξαγωγών. Ο λόγος για τις ελιές, τη φέτα, το κρασί και το ελαιόλαδο.
Το πλήγμα στη ζήτηση
Σύμφωνα με επιχειρηματίες των παραπάνω κλάδων, οι δασμοί θα πλήξουν σημαντικά τις πωλήσεις στις ΗΠΑ αφού θα εκτοξεύσουν αναπόφευκτα την τελική τιμή του προϊόντος. Και μαζί τη ζήτηση, η οποία μοιραία θα υποχωρήσει σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ειδικά για το κρασί και την φέτα, υπάρχει έντονος προβληματισμός, τη στιγμή που είχαν αρχίσει να αναπτύσσουν ισχυρή δυναμική.
Δυναμική που δεν ανακόπηκε ούτε με τους δασμούς του 10% που ισχύουν σήμερα. Όπως λέει ο κ. Καλαμπόκης όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξε αυξημένη ροή παραγγελιών, με τους εισαγωγείς να προσπαθούν να στοκάρουν όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα. Ειδικά αυτά που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.
«Η Ευρώπη πρέπει να αντιδράσει»
Η αίσθηση που υπάρχει μεταξύ των Ελλήνων Εξαγωγέων είναι πως η Ευρώπη πρέπει να δείξει αυξημένα αντανακλαστικά και να προχωρήσει σε άμεση αντίδραση. Δεν υπάρχουν όπως λένε περιθώρια καθυστερήσεων, αφού τα πράγματα λαμβάνουν σοβαρές διαστάσεις και ο χρονικός ορίζοντας είναι μικρός. Αν τελικά οι δασμοί αυτοί ισχύσουν, τότε το πλήγμα θα ήταν σημαντικό στους βασικούς τομείς της μεταποίησης, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, της αεροδιαστημικής, των χημικών προϊόντων και άλλων αγαθών, καθώς και στον τομέα των τροφίμων και ποτών, όπου υπάρχει σημαντικό ελληνικό ενδιαφέρον.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας λίγο πάνω από το 20% των εξαγωγών αγαθών αξίας άνω των 530 δισ. ευρώ το 2024.
Η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Ιταλία και η Γαλλία είναι οι κορυφαίοι εξαγωγείς ανά χώρα. Σε αυτές περιλαμβάνονται μηχανήματα και οχήματα άνω των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, χημικά προϊόντα 160 δισεκατομμυρίων ευρώ και τρόφιμα και ποτά 25 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η Μαρία Δεμερτζή, επικεφαλής του κέντρου οικονομικής στρατηγικής στο think-tank Conference Board στις Βρυξέλλες, ανέφερε στους Financial Times, ότι ο αντίκτυπος ενός δασμού 50% θα ήταν «μη βιώσιμος», ιδιαίτερα για τους εκτεθειμένους τομείς όπου οι ΗΠΑ αποτελούν βασική αγορά.
Αν τελικά οι δασμοί αυτοί ισχύσουν, καθώς δεν αποκλείεται να είναι ένα ακόμα διαπραγματευτικό κόλπο του Τραμπ, τότε το πλήγμα θα ήταν σημαντικό στους βασικούς τομείς της μεταποίησης, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, της αεροδιαστημικής, των χημικών προϊόντων και άλλων αγαθών.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, όπως εξηγούν οι FT, η οικονομική μοντελοποίηση που πραγματοποιήθηκε όταν ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 20% τον περασμένο Απρίλιο κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι οι δασμοί θα έπλητταν το ΑΕΠ της ένωσης κατά 0,2%. Αυτό θα αυξανόταν στο 0,5% εάν επιβάλλονταν δασμοί 50%, πρόσθεσε η Δεμερτζή.
«Πρόκειται για μια σχετικά μικρή συνολική μακροοικονομική επίδραση, αν και θα είναι μεγάλη σε ορισμένες χώρες, όπως η Ιρλανδία, [οι οποίες] εξαρτώνται περισσότερο από τις εξαγωγές προς την ΕΕ», δήλωσε η Δεμερτζή. Όσον αφορά τους τομείς, «οι επιπτώσεις θα είναι πράγματι πολύ μεγάλες», πρόσθεσε.
Οι Ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Εξαγωγέων Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ), το 2024 οι ελληνικές εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ανήλθαν σε 2,41 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 13,9% σε σύγκριση με το 2023 και 20,7% σε σχέση με το 2020. Σε κλαδικό επίπεδο, τα τρόφιμα και ποτά αποτελούν τον μεγαλύτερο εξαγωγικό κλάδο προς τις ΗΠΑ, με μερίδιο 30,6%, ακολουθούμενο από τα πετρελαιοειδή με 22,8% και τα βιομηχανικά είδη με 16,5%.
Ιδιαίτερη σημασία για τον ελληνικό εξαγωγικό τομέα έχει η αμερικανική αγορά στον κλάδο των ελιών, καθώς το 2024 οι εξαγωγές ελληνικών ελιών προς τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 201,6 εκατ. ευρώ, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 26% των συνολικών εξαγωγών ελιάς (761 εκατ. ευρώ).
Μάλιστα, οι εξαγωγές ελιάς προς τις ΗΠΑ σημείωσαν αύξηση 39,1% σε σχέση με το 2023, γεγονός που υπογραμμίζει την αυξανόμενη ζήτηση και τη σταθερή παρουσία τους στην αμερικανική αγορά. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές ελιές κατέχουν το 27,4% των συνολικών εξαγωγών του κλάδου των τροφίμων και ποτών προς την Αμερική, υπογραμμίζοντας τον κομβικό τους ρόλο στο διμερές εμπόριο. Σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές διαδραματίζουν επίσης το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, η φέτα και η κομπόστα ροδάκινου.
Πηγή: ot.gr
