Η εφηβεία μπορεί να είναι γεμάτη άγχος και προκλήσεις, αλλά οι νέοι σήμερα αντιμετωπίζουν μοναδικές απειλές σε κλίμακα που δεν έχει γνωρίσει καμία προηγούμενη γενιά, σύμφωνα με μια νέα έκθεση για την υγεία και την ευημερία τους.
Περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο άτομα ηλικίας 10 έως 24 ετών διατρέχουν κίνδυνο υγείας έως το 2030, δηλαδή τουλάχιστον το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού των εφήβων, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη στο Lancet, ένα κορυφαίο ιατρικό περιοδικό.
«Ακόμη και εγώ σοκαρίστηκα από ορισμένα από αυτά τα στοιχεία και τις προβλέψεις για το μέλλον», δηλώνει η Sarah Baird, καθηγήτρια παγκόσμιας υγείας και οικονομικών στο Πανεπιστήμιο George Washington και συμπρόεδρος της Επιτροπής Lancet που συνέταξε την έκθεση.
«Είναι σαφές ότι βρισκόμαστε ήδη, και θα βρισκόμαστε όλο και περισσότερο, σε μια κρίση υγείας μεταξύ των νέων».
«Η ζωή ενός εφήβου σήμερα είναι πολύ διαφορετική από ό,τι ήταν πριν από δέκα χρόνια», λέει η Baird.
Αν και υπάρχουν κάποια θετικά στοιχεία στα ευρήματα της έκθεσης —μείωση των ποσοστών καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ και καλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση, ιδίως για τα κορίτσια— η έκθεση προειδοποιεί ότι η υγεία των νέων βρίσκεται σε «κρίσιμο σημείο» σε έναν αβέβαιο και ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο.
Ακολουθούν μερικές από τις κύριες ανησυχίες, σύμφωνα με το National Geographic.
Ένα θερμότερο, πιο ασταθές κλίμα
Αυτή η γενιά θα είναι η πρώτη που θα ζήσει ολόκληρη τη ζωή της υπό τη σκιά ενός αποσταθεροποιημένου παγκόσμιου κλίματος.
Μέχρι το 2100, περίπου 1,8 δισεκατομμύρια έφηβοι θα βιώσουν παγκόσμιες θερμοκρασίες περίπου 2,8°C υψηλότερες από τις προ-βιομηχανικές εποχές, μια αλλαγή που θα εντείνει τα ακραία καιρικά φαινόμενα, την επισιτιστική ανασφάλεια, την απώλεια βιοποικιλότητας, την κοινωνική αστάθεια και τις ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη σε όλο τον κόσμο.
«Νομίζω ότι είναι δύσκολο για τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν πλήρως τι σημαίνει ένας θερμότερος κόσμος για την υγεία και την ευημερία», λέει η Baird.
Η ψηφιακή γενιά
Οι έφηβοι «είναι η πρώτη παγκόσμια γενιά των ψηφιακών ιθαγενών», σύμφωνα με την έκθεση.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 79% των ατόμων ηλικίας 15 έως 24 ετών έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, ενώ το 95% των εφήβων σε χώρες με υψηλό και μεσαίο-υψηλό εισόδημα είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες ανοίγουν τεράστιες ευκαιρίες.
Ωστόσο, μπορούν επίσης να εκθέσουν τους νέους σε παραπληροφόρηση, διαδικτυακό εκφοβισμό και ενοχλητικό περιεχόμενο, αυξάνοντας παράλληλα την κοινωνική απομόνωση και τη σωματική αδράνεια.
Οι κίνδυνοι και τα οφέλη των ψηφιακών τεχνολογιών θα «ενισχυθούν» από την ωρίμανση της τεχνητής νοημοσύνης, προειδοποιεί η έκθεση.
«Υπάρχουν πολύ ισχυρές απόψεις σχετικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την πρόσβαση στον ψηφιακό κόσμο, αλλά πιστεύω ότι είναι μια πολύ περίπλοκη ιστορία», λέει η Baird.
«Υπάρχει επίσης ένας πολύ σημαντικός ρόλος για τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους ίδιους τους νέους», προσθέτει.
Τα ποσοστά παχυσαρκίας εκτινάσσονται στα ύψη
Τα ποσοστά παχυσαρκίας αυξάνονται σε όλα τα μέρη του κόσμου και από το 1990 έχουν αυξηθεί έως και οκτώ φορές σε περιοχές της Αφρικής και της Ασίας.
Η έκθεση προβλέπει ότι περίπου 464 εκατομμύρια έφηβοι παγκοσμίως θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι το 2030 (143 εκατομμύρια περισσότεροι από το 2015), μια τάση που θα αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιακές παθήσεις.
Επιπλέον, η έκθεση διαπίστωσε ότι οι έφηβοι έχουν υιοθετήσει πιο καθιστική ζωή με πολύ χρόνο μπροστά σε οθόνες ή επειδή η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι ακραίες καιρικές συνθήκες και άλλοι παράγοντες περιορίζουν τη δυνατότητα τους να συμμετέχουν σε αθλήματα ή σε υπαίθριες δραστηριότητες.
Για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας στους εφήβους, η έκθεση συνέστησε την επιβολή φόρων επί της ζάχαρης και την επέκταση των προγραμμάτων αθλητισμού και φυσικής άσκησης για τους νέους σε υποβαθμισμένες κοινότητες.
Κρίση ψυχικής υγείας
Μία από τις πιο συγκλονιστικές προβλέψεις της έκθεσης είναι ότι το 2030 θα χαθούν 42 εκατομμύρια χρόνια υγιούς ζωής λόγω ψυχικών διαταραχών ή αυτοκτονιών, δηλαδή δύο εκατομμύρια περισσότερα από το 2015.
Η ψυχική υγεία είναι «η μεγαλύτερη αιτία νοσηρότητας μεταξύ των εφήβων σε όλες τις χώρες», σύμφωνα με την έκθεση.
Ο αριθμός αυτός επιβεβαιώνει μια ευρέως διαδεδομένη και καλά τεκμηριωμένη κρίση ψυχικής υγείας των νέων, η οποία τροφοδοτείται από μακροπρόθεσμες τάσεις, όπως η ψηφιακή τεχνολογία και η κλιματική αλλαγή, καθώς και από πρόσφατες καταστροφές, ιδίως την πανδημία COVID-19.
«Φανταστείτε αυτές τις τεράστιες αναταραχές κατά τη διάρκεια αυτών των κρίσιμων ετών», λέει η Baird.
«Έχουν χάσει την εκπαίδευση και την ικανότητα να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους, σε συνδυασμό με πολλαπλές οικονομικές κρίσεις. Ενδεχομένως, ζουν σε έναν φτωχότερο και πιο αγχωτικό κόσμο».
Η έκθεση συνιστά την επέκταση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας στους εφήβους και την ενδυνάμωση των κοινοτήτων για την αντιμετώπιση των αιτίων του άγχους, της ανησυχίας και της κατάθλιψης.
Μπορούν αυτές οι τάσεις να αντιστραφούν;
Η Aoife Doyle, καθηγήτρια επιδημιολογίας στο London School of Hygiene and Tropical Medicine, συμφωνεί ότι η υγεία και η ευημερία των εφήβων βρίσκονται σε ένα κρίσιμο σημείο.
«Αυτά τα πειστικά στοιχεία θα πρέπει να παρακινήσουν τις κυβερνήσεις και τους δωρητές να λάβουν μέτρα για την εκπλήρωση των δεσμεύσεών τους για καθολική κάλυψη της υγείας και την παροχή πιο κατάλληλων και ολοκληρωμένων υπηρεσιών υγείας για τους εφήβους», προσθέτει.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι καμία από αυτές τις τάσεις δεν εμφανίζεται μεμονωμένα. Η παχυσαρκία και η ψυχική υγεία, για παράδειγμα, επηρεάζονται βαθιά από τις ψηφιακές τεχνολογίες και το κλιματικό στρες.
Ωστόσο, η Baird ενθαρρύνεται από την ανθεκτικότητα και την αποφασιστικότητα των νέων να αντιμετωπίσουν αυτές τις πολύπλοκες προκλήσεις.
«Οι νέοι είναι αισιόδοξοι και έχουν ελπίδα», λέει η Baird. «Πολλοί εξακολουθούν να είναι πολύ αισιόδοξοι για το μέλλον και θέλουν να κάνουν ό,τι μπορούν για να το κάνουν καλύτερο».
Πηγή: tanea.gr
