«Οι νέοι έχουν χάσει τη μνήμη της δικτατορίας»

Λίγες ημέρες πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν χθες στην Πορτογαλία, τις τρίτες κατά σειρά σε κάτι περισσότερο από τρία χρόνια, το περιοδικό «Expresso» είχε δημοσιεύσει δημοσκόπηση που έδειχνε το ακροδεξιό Chega («Αρκετά») του Αντρέ Βεντούρα να ισοψηφεί στην πρώτη θέση με την κεντροδεξιά Δημοκρατική Συμμαχία (AD) του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Λουίς Μοντενέγκρο, με 23%, στις προτιμήσεις μιας συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας: των ψηφοφόρων 18-24 χρόνων. «Η άνοδος του Chega σηματοδοτεί το τέλος της αντιαυταρχικής πολιτικής κουλτούρας που επικρατούσε στην Πορτογαλία από την πτώση του καθεστώτος Σαλαζάρ. Επειτα από πενήντα χρόνια δημοκρατίας, οι νέοι έχουν χάσει τη μνήμη της δικτατορίας» σχολίαζε ο ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας Αντόνιο Κόστα Πίντο, καθηγητής στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας. Και το γεγονός αυτό είναι το σημαντικότερο και πλέον επίφοβο δίδαγμα των χθεσινών εκλογών, όπου σύμφωνα με τα έξιτ πολ, το Chega απέσπασε ένα 19,5% – 25,5% των ψήφων, βελτιώνοντας το ρεκόρ του 18,1% που είχε επιτύχει στις προηγούμενες κοινοβουλευτικές εκλογές, τον Μάρτιο του 2024, και εδραιώνοντας τη θέση του ως τρίτη – ή και δεύτερη, σύμφωνα με ένα έξιτ πολ! – πολιτική δύναμη. Για να καταλάβει κανείς πόσο δρόμο διήνυσε αυτό το ακροδεξιό κόμμα, και πόσο σύντομα, αρκεί να αναλογιστεί πως στις εκλογές του 2019, λίγο μετά την ίδρυσή του, είχε αποσπάσει μόλις 1,4% και στις εκλογές του 2022 ένα 7,3%.

Δύσκολα μπορεί λοιπόν να θεωρηθεί πως οι αναλυτές που προέβλεπαν πως οι χθεσινές εκλογές δεν θα άλλαζαν σημαντικά την κατάσταση στην Πορτογαλία δικαιώθηκαν. Σύμφωνα πάντα με τα έξιτ πολ, η AD απέσπασε ένα 29% – 35,1% έναντι 19,4% – 26% του αντιπολιτευόμενου Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS) του Πέδρο Νούνο Σάντος, αυξάνοντας τα ποσοστά της σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2024, όταν είχε αποσπάσει 28,8% έναντι 28% του PS. Η κυβέρνηση μειοψηφίας της κεντροδεξιάς κατέρρευσε προ διμήνου όταν ο Μοντενέγκρο απέτυχε να λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης που ο ίδιος ζήτησε από το κοινοβούλιο, εν μέσω καταγγελιών για σύγκρουση συμφερόντων σε μία υπόθεση που σχετίζεται με τις δραστηριότητες συμβουλευτικής εταιρείας της οικογένειάς του. Σκάνδαλα είχαν κάνει την εμφάνισή τους τους τελευταίους μήνες και στους κόλπους του Chega, με τους αναλυτές να κάνουν ωστόσο λόγο για «κοινοτοποίηση των σκανδάλων» στην πορτογαλική πολιτική σκηνή, δεν φάνηκε να αγγίζουν τους ψηφοφόρους. Απομένει να φανεί, από την ανάλυση του αποτελέσματος, αν και κατά πόσο τους επηρέασε το γεγονός ότι ο Αντρέ Βεντούρα κατέρρευσε την τελευταία εβδομάδα δύο φορές δημοσίως, στη διάρκεια προεκλογικών εμφανίσεων, λόγω σπασμού του οισοφάγου.

Πέρα από την αντοχή της στα σκάνδαλα, ωστόσο, η πορτογαλική Ακροδεξιά μπορεί να υπερηφανεύεται και για την επιβολή των βασικών θεμάτων της, αρχής γενομένης από τη μετανάστευση, στην προεκλογική εκστρατεία. Παρότι ο Μοντενέγκρο διατήρησε την καθολική απαγόρευση οποιασδήποτε συμφωνίας με το Chega, η κυβέρνησή του έχει κατηγορηθεί για φλερτ με την Ακροδεξιά, αφού έσπευσε να ανακοινώσει την απέλαση 18.000 παράτυπων μεταναστών στο ξεκίνημα της προεκλογικής εκστρατείας. Υπήρξαν επίσης εικασίες ότι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Μοντενέγκρο θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει με κάποιον πιο δεκτικό στη συνεργασία με το Chega σε περίπτωση που δεν κατάφερνε να αποδώσει, χθες, τα προσδοκώμενα.

Πηγή: tanea.gr