Όταν τον 1823 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέιμς Μονρόε εγκαινίασε το ομώνυμο Δόγμα Μονρόε, προειδοποίησε τους Ευρωπαίους μη τολμήσουν να ανακατευτούν στη βόρεια και Λατινική Αμερική. Έκτοτε το δόγμα εφαρμόζεται με συνέπεια. Ωστόσο, οι Αμερικανοί δεν είχαν υπολογίσει ότι ίσως τους «ερχόταν» από την Κίνα.
Την Τρίτη, 13 Μαΐου, μια ημέρα μετά την ανακοίνωση από Ουάσινγκτον και Πεκίνο μιας συμφωνίας για δραστική μείωση, για 90 ημέρες, των τελωνειακών δασμών μεταξύ τους, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θα γοήτευε λατινοαμερικανούς ηγέτες που βρέθηκαν στο Πεκίνο.
Ο Κινέζος πρόεδρος στο πλαίσιο ενός εντυπωσιακού φόρουμ που πραγματοποίησε η χώρα του με την Κοινότητα των Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC) δήλωσε ότι θα χορηγήσει περισσότερα από 9 δισεκ. δολάρια σε νέα πίστωση σε γιουάν στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
Ανεβάζουν εμπόριο και τις μετοχές τους οι Κινέζοι
Αυτή η ανακοίνωση όμως δεν είναι η αρχή, καθώς η Κίνα έχει καταφέρει μεθοδικά να εκτοπίσει τις ΗΠΑ από την «πίσω αυλή» τους, προτάσσοντας το ισχυρότερο όπλο: το εμπόριο.
Το 2013, οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Νότιας Αμερικής, με συνολικό εμπόριο αγαθών ύψους 280 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε σημερινά δολάρια. Μέχρι το 2023, αυτό είχε μειωθεί κατά 25%, ενώ το εμπόριο της Κίνας αυξήθηκε κατά 43% στα 304 δισεκ. δολάρια.
Μόνο η Κολομβία και ο Ισημερινός, σύμμαχοι των ΗΠΑ, εξακολουθούν να έχουν μεγαλύτερο εμπόριο με τις ΗΠΑ παρά με την Κίνα. Και ακόμη και εκεί η Κίνα πλησιάζει. «Καθώς ο κ. Τραμπ κατακρίνει τα εμπορικά ελλείμματα της Αμερικής, η Κίνα διευρύνει με χαρά τα ελλείμματα με τη Νότια Αμερική, καταβροχθίζοντας χαλκό, λίθιο και σόγια» αναφέρει ο Economist.
Δημοσκοπήσεις του The Economist δείχνουν ότι, παρόλο που οι ΗΠΑ διατηρούν ένα πλεονέκτημα σε δημοτικότητα, η κοινή γνώμη για την Κίνα στη Νότια Αμερική βελτιώνεται γρήγορα.
Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Μαίου, σε Αργεντινή, Βραζιλία, Κολομβία και Βενεζουέλα φάνηκε ότι η Κίνα θεωρείται η πιο σεβαστή υπερδύναμη. Στις περισσότερες περιοχές που συμμετείχαν στην έρευνα, η Κίνα θεωρείται ο πιο αξιόπιστος εμπορικός εταίρος.
Όταν ρωτήθηκαν αν η Κίνα ή οι ΗΠΑ είχαν «πιο δίκαιες και διαφανείς εμπορικές πρακτικές» στις τελευταίες τρεις χώρες, περισσότεροι ερωτηθέντες απάντησαν με την Κίνα. Και στις τέσσερις χώρες, οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι η Κίνα σεβόταν περισσότερο τις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Η μαχαιριά της Κολομβίας στις ΗΠΑ
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω μπορεί η Κολομβία να κρατά ακόμα προνομιακές εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά η κατάσταση αλλάζει δραματικά, όπως σημειώνει το Foreign Policy.
Η χώρα είναι ιστορικά στενός στρατιωτικός εταίρος των ΗΠΑ και ένας από τους κορυφαίους περιφερειακούς αποδέκτες αμερικανικής βοήθειας. Αλλά αυτή την εβδομάδα, η Κολομβία εντάχθηκε επίσημα στην Πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας, μια εταιρική σχέση υποδομών που αντιμετωπίζεται εδώ και καιρό με καχυποψία στην Ουάσινγκτον.
Οι περικοπές του Τραμπ στην εξωτερική βοήθεια των ΗΠΑ είχαν δραματικές επιπτώσεις στην Κολομβία. Η Μπογκοτά «εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από εκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικά κεφάλαια για την εκτέλεση κάθε είδους επίσημων κυβερνητικών επιχειρήσεων» – συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης για τους πρόσφατα αφιχθέντες Βενεζουελανούς μετανάστες και πρόσφυγες, ανέφερε η Κριστίνα Νοριέγκα στο Foreign Policy.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ανέστειλε μια πιστωτική γραμμή προς την Κολομβία στα τέλη του περασμένου μήνα, επικαλούμενο ανησυχίες για το έλλειμμα της χώρας. Ως αποτέλεσμα, ο Κολομβιανός πρόεδρος Γκουστάβο Πέτρο αναζήτησε αλλού εταίρους.
Κολομβιανοί αξιωματούχοι λένε ότι στοχεύουν να έχουν θετικές σχέσεις τόσο με την Κίνα όσο και με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, η κολομβιανή κοινή γνώμη απέναντι στην Κίνα έχει βελτιωθεί από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Trump, σύμφωνα με την δημοσκόπηση Invamer.
Βραζιλία: Βιομηχανική αναγέννηση με κινεζική βοήθεια
Από τη Βραζιλία η Κίνα ζητά πρώτες ύλες, όπως σόγια. Από την έναρξη της δεύτερης θητείας του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα -η πρώτη ήταν από το 2003 έως το 2011- η χώρα έχει δρομολογήσει νέες βιομηχανικές πολιτικές για τους τομείς-στόχους και έχει αναζητήσει ξένες επενδύσεις σε αυτούς τους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας.
Οι τομείς περιλαμβάνουν την πράσινη ενέργεια, τις μεταφορές και τις τεχνολογίες υγείας.
Ορισμένα από τα σχεδόν 5 δισεκ. δολ. σε κινεζικές επενδύσεις στη Βραζιλία που ανακοινώθηκαν αυτή την εβδομάδα εμπίπτουν στους στόχους βιομηχανικής πολιτικής της Βραζιλίας.
Σε αυτές περιλαμβάνονται ένα βιώσιμο έργο καυσίμων αεροπορίας, η επέκταση ενός εργοστασίου αυτοκινήτων και μια κοινοπραξία για την παραγωγή φαρμακευτικών συστατικών.
Η Βραζιλία και η Κίνα βρίσκονται επίσης σε συνομιλίες για την κατασκευή ενός σιδηροδρόμου που θα συνδέει τα λιμάνια του Ατλαντικού και του Ειρηνικού.
Η προσέγγιση της Βραζιλίας απέναντι στην Κίνα έχει γίνει «πιο φιλόδοξη» όσον αφορά την «επιδίωξη της εκβιομηχάνισης και τα οφέλη της ενεργειακής μετάβασης», δήλωσε η Λαρίσα Βάχχολζ, του Βραζιλιάνικου Κέντρου Διεθνών Σχέσεων.
Εν τω μεταξύ, η Κίνα προσπαθεί να αναπτύξει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην εγχώρια αγορά, επεκτείνοντας αυτή την εστίαση στο εξωτερικό εμπόριο και τις επενδύσεις της, δήλωσε στο Foreign Policy ο Τούλιο Καριέλο του Επιχειρηματικού Συμβουλίου Βραζιλίας-Κίνας.
Πέρυσι, ο Καριέλο διαπίστωσε ότι ο πετρελαϊκός τομέας αντιπροσώπευε λιγότερο από το 1% των νέων κινεζικών άμεσων ξένων επενδύσεων στη Βραζιλία το 2023 — μια αξιοσημείωτη μείωση από τα προηγούμενα χρόνια.
Αδυναμία Ουάσιγκτον
Όπως ανέφερε και η Washington Post, μια σειρά από αμερικανικές κυβερνήσεις και ο αμερικανικός ιδιωτικός τομέας δεν μπόρεσαν ή δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στις κινεζικές επενδύσεις στη Λατινική Αμερική, αφήνοντας το Πεκίνο να συνεργαστεί στην ανάπτυξη πόρων όπως τα τεράστια κοιτάσματα λιθίου της Νότιας Αμερικής, καθώς και η γεωργία και οι υποδομές.
Ήδη ο Ντόναλντ Τραμπ είχε υιοθετήσει μια εριστική ρητορική από την αρχή της δεύτερης θητείας του. Οι σχέσεις με τη Λατινική Αμερική «θα έπρεπε να είναι εξαιρετικές», δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο. «Μας χρειάζονται πολύ περισσότερο από ό,τι τους χρειαζόμαστε εμείς. Δεν τους χρειαζόμαστε».
«Ποιο είναι το νόημα να το λέμε αυτό;» ρώτησε ο ανώτερος αξιωματούχος της Νότιας Αμερικής. «Καταστρέφει την εμπιστοσύνη… Αντί να μας προσκαλέσει σε ένα νέο όραμα, δεν προσκαλεί κανέναν. Υπάρχουν μόνο απειλές».
Την ίδια στιγμή, ήδη 2/3 των λατινοαμερικανικών χωρών έχουν ήδη ενταχθεί στους «Νέους Δρόμους του Μεταξιού» και ο Μονρόε δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι αυτό.
Πηγές: Economist, Foreign Policy, Washington Post, ΑΠΕ,
Πηγή: in.gr