Μετά από τέσσερις μήνες καθημερινών ανατροπών η εβδομάδα που πέρασε ήταν μια αποσαφηνιστική ευκαιρία για μια αξιοπρεπή κατανόηση του ποια είναι πραγματικά τα σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ για τον κόσμο.
Με τρία γεγονότα – τη συμφωνία με το Πεκίνο για τη δραματική μείωση των δασμών που ο ίδιος επέβαλε στις εισαγωγές από την Κίνα μόλις πριν από έναν μήνα- μια σειρά επιχειρηματικών συμφωνιών με αραβικά κράτη κατά τη διάρκεια του πρώτου πλήρους διπλωματικού ταξιδιού του στη Μέση Ανατολή- και μια σημαντική ομιλία για την εξωτερική πολιτική στη Σαουδική Αραβία που έτυχε λιγότερης προσοχής απ’ ό,τι της άξιζε – ο Τραμπ προσέφερε την πιο εμπεριστατωμένη εικόνα για τη ριζική ρήξη που αντιπροσωπεύει η δεύτερη κυβέρνησή του με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ των τελευταίων 50 ετών.
Τι σημαίνει για τον Τραμπ το «Πρώτα η Αμερική»
Με λόγια και πράξεις, ο πρόεδρος έδειξε πιο ξεκάθαρα από ό,τι στο παρελθόν τι σημαίνει «Πρώτα η Αμερική»: μια προσέγγιση που παραμερίζει σε μεγάλο βαθμό τις παραδοσιακές αξίες, τα ιδανικά, τις συμμαχίες και τις συνεργασίες που οι Αμερικανοί πρόεδροι προσπάθησαν και συχνά απέτυχαν να θέσουν στο επίκεντρο της εξωτερικής τους πολιτικής.
Οι παραπάνω αξίες όπως επισημαίνουν σε ανάλυσή τους οι Times, δίνουν την θέση τους στη γυμνή και στενά οριοθετημένη επιδίωξη των οικονομικών, εμπορικών και εθνικών στόχων των ΗΠΑ – που εστιάζουν στην ενίσχυση της αμερικανικής ευημερίας με κάθε κόστος σχεδόν – μαζί με τα όποια προσωπικά οφέλη μπορούν να αποκομιστούν για τον Τραμπ και τα μέλη της οικογένειάς του στην πορεία.
Για τους δασμούς
Η προσωρινή συμφωνία του περασμένου Σαββατοκύριακου για τους δασμούς με την Κίνα έδειξε ότι, ακόμη και σε ένα θέμα που ο Τραμπ έχει αναγάγει σε προσωπικό στοίχημα, είναι τελικά οι υποσχέσεις και οι απειλές για τις άμεσες επιπτώσεις στην αμερικανική οικονομία που θα καθοδηγήσουν την πολιτική του.
Η συμφωνία -μια μείωση για 90 ημέρες των εξοντωτικών δασμών 145% που επέβαλε στις εισαγωγές από την Κίνα στο 30%, με την Κίνα να μειώνει τους δασμούς της σε προϊόντα από τις ΗΠΑ στο 10%- ήταν μια υποχώρηση που καθοδηγείται από την αναπόφευκτη πιθανότητα σοβαρής ζημίας για τους Αμερικανούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Ο Τραμπ έχει μια παράξενη, σχεδόν ρομαντική προσκόλληση στους δασμούς – «η πιο όμορφη λέξη στην αγγλική γλώσσα», την έχει αποκαλέσει
Αλλά όταν ήρθε η ώρα, ακόμη και οι αγαπημένοι του δασμοί έπρεπε να μειωθούν μπροστά στην οικονομική πραγματικότητα και δεδομένης της δυνατότητας για μια πιο ασφαλή σχέση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
Το ταξίδι στη Μέσα Ανατολή
Για τον Τραμπ, το πρώτο του μεγάλο ταξίδι στο εξωτερικό αυτή την εβδομάδα δεν ήταν κάποια ευκαιρία για τη σύναψη μεγάλων συμμαχιών, αλλά και πάλι για να βγάλει χρήματα – για τις ΗΠΑ και για τον ίδιο.
Στη Σαουδική Αραβία πήρε από τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν όπλα και επενδυτικές δεσμεύσεις που ο Σαουδάραβας ηγέτης δήλωσε ότι θα μπορούσαν να αξίζουν έως και 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Στο Κατάρ υπέγραψε συμφωνία με την Boeing για 160 νέα αεροσκάφη μαζί με άλλα εμπορικά σχέδια- και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διαφήμισε μεγάλες επιχειρηματικές ευκαιρίες για αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, ιδίως στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.
Η υποδοχή του σε όποιος μέρος επισκέφθηκε στη Μέση Ανατολή ήταν εξίσου φαντασμαγορική
Οριστικοποίησε επίσης το αμφιλεγόμενο σχέδιό του να παραλάβει ένα δώρο 450 εκατομμυρίων δολαρίων με τη μορφή αεροσκάφους από το Κατάρ για την αντικατάσταση του Air Force One – ένα αεροπλάνο που μπορεί να κρατήσει για τον εαυτό του όταν αποχωρήσει από το αξίωμα. Εν τω μεταξύ, οι γιοι του ήταν απασχολημένοι με την πρόσληψη επενδυτών από τη Μέση Ανατολή για τις διάφορες περιπέτειες κρυπτονομισμάτων και άλλα προσοδοφόρα έργα τους.
Διπλωματικά, ίσως πιο σημαντικό από τα μέρη που επισκέφθηκε ο Τραμπ ήταν το μέρος που δεν επισκέφθηκε: το Ισραήλ. Η απόφασή του να επισκεφθεί και να επαινέσει αραβικές χώρες πριν επισκεφθεί τον ισχυρότερο και παλαιότερο σύμμαχο της Αμερικής στην περιοχή δεν πέρασε απαρατήρητη.
Για τον Τραμπ φαίνεται ότι οι εμπορικές ευκαιρίες που προσφέρουν τα αραβικά κράτη -μαζί με τη βασανιστική πιθανότητα ότι μια τέτοια οικονομική συνεργασία θα μπορούσε να συμβάλει στην επίτευξη μιας ευρύτερης ειρήνης στην περιοχή, μεταξύ άλλων και με το Ιράν- υπερίσχυσαν κάθε επιθυμίας να δείξει τη σημαία του Ισραήλ. Η συνάντηση με τον νέο ηγέτη της Συρίας, Αχμέντ αλ Σαράα, ήταν επίσης μια απόκρουση προς το Ισραήλ, το οποίο τον θεωρεί τρομοκρατική απειλή.
«Προς το παρόν, με τον Τραμπ, φαίνεται να είναι λιγότερο μια περίπτωση του “Δεν του αρέσεις και τόσο πολύ” και περισσότερο μια περίπτωση του “Προχωράω μπροστά, με ή χωρίς εσένα”», έγραψε ο David Horovitz, ιδρυτικός συντάκτης και συγγραφέας των The Times of Israel.
«Με αυτό το ταξίδι ο Τραμπ ανεβάζει στα ύψη τα κράτη του Κόλπου και αυτό εξ ορισμού σημαίνει ότι η περιφερειακή σημασία του Ισραήλ μειώνεται στις εκτιμήσεις του προέδρου».
Και υπήρξε η ομιλία στο Ριάντ
Ο Τραμπ βρήκε την ευκαιρία να απευθυνθεί στους συγκεντρωμένους ισχυρούς και επιχειρηματίες για να καταγγείλει εμμέσως τις διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις -και των δύο κομμάτων- που προσπαθούν να διαμορφώσουν τις κοινωνίες και τις πολιτικές της περιοχής, συχνά με τη βία.
Ο κτηματομεσίτης που έγινε πρόεδρος έπλεξε το εγκώμιο των αστραφτερών ουρανοξυστών των μεγάλων πόλεων που, όπως σημείωσε, δεν δημιουργήθηκαν από Αμερικανούς «εθνικούς οικοδόμους» ή «νεοσυντηρητικούς», αλλά από επιχειρηματίες Άραβες.
«Τα τελευταία χρόνια, πάρα πολλοί Αμερικανοί πρόεδροι έχουν προσβληθεί από την αντίληψη ότι είναι δουλειά μας να κοιτάξουμε στις ψυχές των ξένων ηγετών και να χρησιμοποιήσουμε την πολιτική των ΗΠΑ για να αποδώσουμε δικαιοσύνη για τις αμαρτίες τους», είπε.
«Πιστεύω ότι είναι δουλειά του Θεού να κρίνει – η δουλειά μου [είναι] να υπερασπίζομαι την Αμερική και να προωθώ τα θεμελιώδη συμφέροντα της σταθερότητας, της ευημερίας και της ειρήνης».
«Εργαζόμαστε πάνω σε ευκαιρίες συνεργασίας με τις ΗΠΑ αξίας 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων που ανακοινώθηκαν σήμερα κατά τη διάρκεια αυτού του φόρουμ», δήλωσε ο πρίγκιπας διάδοχος στη Σαουδική Αραβία.
Καμία μεγαλόστομη ρητορική για κοινές αξίες ή οικουμενικά ιδανικά. Καμία απειλή ή υπόσχεση ότι θα χρησιμοποιήσει την αμερικανική ισχύ για την υπεράσπιση φίλων και την προώθηση της δημοκρατικής αλλαγής. Καμία αναφορά σε διαρκή συμμαχίες και συμφωνίες. Αντίθετα, ένας ψυχρός υλισμός, διανθισμένος με αρκετή δόση προσωπικού έρωτα, καρπούς από τις προσπάθειές του που προστίθενται ως ένα είδος φιλοδωρήματος.
Οι επικριτές καταδικάζουν την προσέγγιση αυτή ως συναλλακτική και καιροσκοπική, υπονομεύοντας τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Αλλά ο Τραμπ έχει αναγνωρίσει καλύτερα από λεγεώνες πρώην στελεχών της κυβέρνησης και εμπειρογνωμόνων της εξωτερικής πολιτικής ότι ζούμε σε έναν πιο ισορροπημένο κόσμο, στον οποίο η Αμερική δεν κυριαρχεί πλέον. Εμπλέκεται σε έναν αγώνα για την υπεροχή, η έκβαση του οποίου θα καθοριστεί -όπως πάντα- από το οικονομικό πλεονέκτημα.
Πηγή: tanea.gr
