Τα ζέπελιν πριν πολλά χρόνια υπήρξαν αρκετά μεγαλόπνοα σαν επιχειρηματικές κινήσεις, μέχρι που το 1937 το Χίντενμπουργκ συνετρίβη και κάηκε, «θάβοντας» το μέλλον της βιομηχανίας αερόπλοιων.
Τώρα, λίγες νεοσύστατες επιχειρήσεις θέλουν να «αναστήσουν» το ζέπελιν ως εναλλακτική λύση για ορισμένες πτήσεις φορτίων και επιβατών.
Τα νέα ζέπελιν
Τα νέα ζέπελιν θα είναι πολύ πιο ασφαλή, λένε οι εμπλεκόμενες εταιρείες, χάρη στα υλικά, την τεχνολογία και τις μετεωρολογικές προβλέψεις που οι αεροπόροι της δεκαετίας του 1930 δεν διέθεταν. Οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι τα σύγχρονα αερόπλοια θα μπορούσαν να προσφέρουν έναν χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και φθηνό τρόπο μεταφοράς.
Ενώ τα αεροπλάνα καίνε χιλιάδες γαλόνια κηροζίνης ανά ώρα για να παραμείνουν στον αέρα, τα υπό ανάπτυξη ζέπελιν χρειάζονται μερικές δεκάδες γαλόνια καυσίμου ντίζελ ανά ώρα, σε συνδυασμό με την ενέργεια των μπαταριών, μειώνοντας τις βλαβερές εκπομπές έως και 90%, υποστηρίζουν οι εταιρείες, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post.
Επειδή αυτά τα σκάφη χρησιμοποιούν πολύ λιγότερα καύσιμα, η βασική ιδέα είναι ότι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει χαμηλότερο κόστος για τους ναυλωτές.
Η αναβίωση του ζέπελιν αντιμετωπίζει όμως και σκεπτικισμό. Μεταξύ αυτών που προβληματίζονται από τη νέα μόδα είναι ο Τζον Τζ. Γκεόγκεγκαν, συγγραφέας του βιβλίου «When Giants Ruled the Sky», μιας ιστορίας της βιομηχανίας αερόπλοιων.
Οι εταιρείες προσπάθησαν -και απέτυχαν- να επαναφέρουν τα αερόπλοια κάθε μία ή δύο δεκαετίες μετά το Χίντενμπουργκ, είπε. Κάθε φορά, το όνειρο προσέκρουε σε μια σκληρή οικονομική πραγματικότητα: Δεν αποτελούσε προσοδοφόρο τομέα.
«Η επόμενη γενιά αερόπλοιων είναι αρκετά αποτελεσματική στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», δήλωσε ο Γκεόγκεγκαν. «Το ερώτημα είναι αν η αγορά θα υποστηρίξει αρκετά από αυτά ώστε να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση της κλιματικής αλλαγής».
Κατασκευές που «κοιτάνε» στο μέλλον
Τα νέα ζέπελιν βρίσκονται ακόμη στην αρχή της ανάπτυξής τους – κανένα δεν έχει ακόμη πιστοποιηθεί για να πετάξει. Αλλά η LTA Research, μια νεοφυής επιχείρηση που υποστηρίζεται από τον συνιδρυτή της Google Σεργκέι Μπριν, έχει αρχίσει να δοκιμάζει ένα αερόπλοιο που μοιάζει με ζέπελιν, προσαρμόζοντας ένα ιστορικό υπόστεγο της Καλιφόρνιας που είχε κατασκευαστεί για κατασκοπευτικά αερόπλοια του Πολεμικού Ναυτικού ως χώρο κατασκευής και αποθήκευσης.
Η εταιρεία Hybrid Air Vehicles (HAV) κατασκευάζει ένα εργοστάσιο στη Βρετανία, το οποίο, όπως λέει, θα κατασκευάζει 24 αερόπλοια ετησίως έως το 2030 για τη μεταφορά εμπορευμάτων και τουριστών. Η γαλλική κυβέρνηση έχει στηρίξει μια άλλη νεοφυή επιχείρηση, την Flying Whales, η οποία σχεδιάζει να κατασκευάσει ένα εργοστάσιο αερόπλοιων στο Κεμπέκ το 2027 και να ξεκινήσει εμπορικές δραστηριότητες έως το 2029.
Αυτά τα σύγχρονα σκάφη έχουν σχεδιαστεί για να είναι πιο ανθεκτικά από τα ζέπελιν του παρελθόντος. Το αλουμίνιο, ο χαλκός και τα ξύλινα πλαίσια έχουν δώσει τη θέση τους σε ανθρακονήματα και τιτάνιο. Τα ακατέργαστα όργανα και οι τιμονιέρες που θυμίζουν ιστιοφόρα πλοία έχουν αντικατασταθεί από ηλεκτρονικούς ελέγχους και αισθητήρες που θα επιτρέψουν ακριβείς ελιγμούς.
«Αν μπείτε στο αερόπλοιο, θα μοιάζει με εμπορικό αεροσκάφος … σαν να βρίσκεστε σε Boeing ή Airbus», δήλωσε ο Μπρετ Κρόζιερ, διευθύνων σύμβουλος της LTA Research.
Τα συγκεκριμένα σχέδια ποικίλλουν. Η LTA Research και η Flying Whales ακολουθούν το παράδειγμα των παλαιών ζέπελιν, χρησιμοποιώντας ανθεκτικούς δακτυλίους για να συγκρατήσουν το σχήμα των μακρών, ελαφρύτερων από τον αέρα μπαλονιών τους. Το υβριδικό αερόπλοιο της HAV είναι σαν ένα μείγμα μεταξύ ενός αερόστατου (το οποίο εξ ορισμού δεν έχει άκαμπτη δομή) και ενός αεροπλάνου. Το μπαλόνι του είναι ελαφρώς βαρύτερο από τον αέρα, αλλά το σχήμα του συμβάλλει στη δημιουργία ανύψωσης καθώς κινείται προς τα εμπρός, η οποία το ωθεί στον ουρανό.
Ένα πράγμα που έχουν όλοι κοινό είναι το τεράστιο μέγεθός τους. Τα αερόστατα των αερόπλοιων πρέπει να είναι τεράστια για να σηκώσουν τις βάσεις τους από το έδαφος. «Δεν υπάρχει μικρό αερόπλοιο, τελεία και παύλα», δήλωσε ο Μπάρι Πρέντις, καθηγητής διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα.
Οι μηχανικοί, όπως είναι λογικό, έχουν σκεφτεί πολύ τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Τα σύγχρονα πρωτότυπα ζέπελιν έχουν σχεδιαστεί για να επιπλέουν χρησιμοποιώντας μη εύφλεκτο ήλιο αντί για υδρογόνο, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο πυρκαγιάς αλλά προκαλεί άλλες προκλήσεις. Το ήλιο είναι ένας σπάνιος, μη ανανεώσιμος πόρος που αντιμετωπίζει τακτικές ελλείψεις και αυξήσεις τιμών. Οι εταιρείες συλλέγουν ήλιο ως παραπροϊόν της εξόρυξης φυσικού αερίου, αλλά – σε αντίθεση με το υδρογόνο – δεν μπορούν να το κατασκευάσουν. Ο μόνος τρόπος για να παραχθεί ήλιο είναι στο κέντρο ενός άστρου ή μέσω της αργής διάσπασης ραδιενεργών στοιχείων όπως το ουράνιο.
Και από επιχειρηματικής απόψεως;
Σε τελική ανάλυση, η τύχη των αερόπλοιων εξαρτάται από την εξεύρεση μιας θέσης στις αγορές μεταφορών και μεταφορών, τονίζει η Washington Post.
«Έχω επιβιβαστεί σε αερόπλοιο και είναι μια τεράστια εμπειρία. Είναι χαριτωμένο. Είναι ποιητικό», δήλωσε ο Γκεόγκεγκαν. «Αλλά οι εμπορικές αγορές είναι πολύ σκληρές και δεν τους αρέσει η ποίηση και η χάρη. Θέλουν απόδοση της επένδυσης».
Τα στελέχη των εταιρειών αερόπλοιων λένε ότι μπορούν να «χτυπήσουν» ένα κομμάτι των μεταφορών και των ταξιδιών που δεν καλύπτεται από αεροπλάνα ή φορτηγά. «Μπορείς είτε να στείλεις πράγματα ακριβά και γρήγορα, είτε φτηνά και αργά», δήλωσε η Νταϊάνα Λιτλ, συνιδρύτρια της νεοσύστατης εταιρείας αερόπλοιων Anumá Aerospace. «Αυτή είναι η μέση οδός που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή».
Σύμφωνα με τα τελευταία σχέδια, τα νέα αερόπλοια θα τείνουν να φτάνουν σε μέγιστη ταχύτητα που θα ξεπερνά τα φορτηγά που κινούνται με αργούς ρυθμούς κατά μήκος των διαπολιτειακών οδών στην κίνηση. Θα είναι όμως πολύ πιο αργά από τα εμπορικά αεροσκάφη.
Ορισμένες αεροπορικές μεταφορές και τουριστικές πτήσεις δεν χρειάζεται να κινούνται με ταχύτητα τζετ, υποστηρίζουν οι υποστηρικτές των αερόπλοιων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι εμπορικές πτήσεις θερμαίνουν τον πλανήτη όσο περίπου 22 εκατομμύρια αυτοκίνητα και οι εκπομπές τους στο φαινόμενο του θερμοκηπίου αυξάνονται, σύμφωνα με μια έκθεση του 2024 της περιβαλλοντικής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Stand.earth.
«Δεν χρειαζόμαστε αεροσκάφη μεταφοράς εμπορευμάτων. Υπάρχουν πολύ λίγες εμπορικές συναλλαγές που πρέπει να γίνονται τόσο γρήγορα», δήλωσε ο Πρέντις. Επεσήμανε ότι οι αεροπορικές εταιρείες συχνά μετατρέπουν τα παλαιότερα και λιγότερο αποδοτικά επιβατικά αεροπλάνα σε αεροσκάφη μεταφοράς εμπορευμάτων. «Είναι η πιο ρυπογόνος μορφή αεροπορικών μεταφορών και αυτό πρέπει να αντικαταστήσουν τα αερόπλοια».
Ως τρόπος μεταφοράς εμπορευμάτων, τα αερόπλοια μπορεί να είναι πιο ελκυστικά για αερομεταφορές που μπορούν να περιμένουν μερικές ημέρες για την παράδοση, για ογκώδη φορτία που δεν χωράνε σε αεροπλάνα και για παραδόσεις σε μέρη χωρίς διαδρόμους ή δρόμους. Η γαλλική κυβέρνηση επένδυσε αρχικά στην Flying Whales επειδή ενδιαφερόταν για τη μεταφορά ξυλείας από απομακρυσμένα δάση. Όμως οι υπεύθυνοι της εταιρείας λένε ότι τα σκάφη της θα μπορούσαν επίσης να μεταφέρουν ογκώδεις πτερύγια ανεμογεννητριών ή πυλώνες για γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε μέρη που δεν μπορούν εύκολα να φτάσουν αεροπλάνα ή φορτηγά, ή να μεταφέρουν βοήθεια σε περιοχές καταστροφών όπου οι υποδομές έχουν παύσει να υπάρχουν.
Όσον αφορά τις επιβατικές πτήσεις, οι μεγαλύτερες δυνατότητες μπορεί να είναι για τα τουριστικά ταξίδια, όπου η καινοτομία ενός αερόπλοιου είναι μέρος της εμπειρίας, λένε οι ειδικοί. Η HAV έχει συνάψει συμφωνίες για την πώληση των αερόπλοιων της σε τουριστικούς φορείς που σκοπεύουν να πουλήσουν θέσεις στο αεροσκάφος ως έναν πολυτελή και γραφικό τρόπο για κρουαζιέρα μεταξύ νησιών της Μεσογείου, διάσχιση των ορεινών όγκων της Σκωτίας ή πτήση πάνω από την Αρκτική.
Παρόλο που τα αερόπλοια δεν χρειάζονται πολλές υποδομές στον προορισμό τους, χρειάζονται μεγάλες ελεύθερες θέσεις ή στύλους πρόσδεσης για να μπορούν να φορτώνουν και να ξεφορτώνουν. Πρέπει επίσης να λειτουργούν σε ακτίνα περίπου 500 μιλίων από τα ογκώδη, εξειδικευμένα υπόστεγά τους.
Πηγή: tanea.gr
