Πριν από 26 χρόνια, χιλιάδες πακιστανοί στρατιώτες προχώρησαν αθόρυβα στις ψηλές, βραχώδεις κορυφογραμμές στην ινδική πλευρά των ντε φάκτο συνόρων που χωρίζουν το πρώην πριγκιπάτο του Κασμίρ. Ο πόλεμος που πυροδότησε αυτή η επιχείρηση διήρκεσε μεγάλο μέρος του καλοκαιριού του 1999.
Η δημοσιογραφική κάλυψη αυτής της σύγκρουσης ήταν μια παράξενη εμπειρία. Σε οροπέδια, σε υψόμετρα πιο κατάλληλα για ορειβάτες παρά για στρατιώτες, οβιδοβόλα έριχναν τεράστια βλήματα σε παγωμένες, βραχώδεις κορυφές και το πεζικό ήταν έτοιμο για επιθέσεις με ξιφολόγχη. Ενας πακιστανός αξιωματικός πυροβολικού διάβαζε απομνημονεύματα άγγλων αστέρων του κρίκετ και το Κοράνι στο καταφύγιό του και ο διοικητής του μιλούσε για το «ιστορικό εθνικό και θρησκευτικό καθήκον» του Πακιστάν να απελευθερώσει το Κασμίρ, το οποίο είχε διαιρεθεί πριν από 50 χρόνια, ενώ περίμενε τους υπηρέτες να σερβίρουν το επιδόρπιο.
Ο πόλεμος του 1999 ήταν ο τέταρτος μεταξύ Πακιστάν και Ινδίας και ο τρίτος που πυροδοτήθηκε από το Κασμίρ. Αν και, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, η τεχνολογία και η περιφερειακή πολιτική έχουν εξελιχθεί, οι τελευταίες ημέρες κατέστησαν σαφές ότι η εχθρότητα που δημιουργήθηκε από τη διαμάχη αυτή παραμένει ίδια. Ακόμα κι αν η εκεχειρία που συμφωνήθηκε το Σάββατο έχει κάνει τα όπλα να σιγήσουν προς το παρόν, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα μιλήσουν ξανά.
Ιστορική αδικία
Για το Πακιστάν, η μουσουλμανική πλειοψηφία του Κασμίρ σημαίνει ότι η διαίρεση της περιοχής δεν είναι απλώς μια ιστορική αδικία, αλλά μια πληγή στον ιδρυτικό σκοπό της χώρας να φιλοξενήσει τους μουσουλμάνους της υποηπείρου. Για την Ινδία, το Κασμίρ σημαίνει πολύ περισσότερα από ένα εκπληκτικό σκηνικό για ταινίες Μπόλιγουντ. Πολλοί Ινδοί θα έβλεπαν την απώλεια της περιοχής, με την ισχυρή ιστορική και πολιτιστική της σημασία, ως ακρωτηριασμό ενός ζωτικού μέρους του τεράστιου και ποικιλόμορφου έθνους τους. Οι πρώτοι ηγέτες της Ινδίας μετά την ανεξαρτησία, κοσμικοί και συχνά αριστεροί, τόνισαν ότι αγωνίστηκαν για το Κασμίρ. Οι τελευταίες εβδομάδες έδειξαν ότι και οι νυν ηγέτες της χώρας, δεξιοί θρησκευτικοί εθνικιστές, θα κάνουν το ίδιο.
Στρατηγικοί στόχοι
Εάν η κατάπαυση του πυρός διατηρηθεί, τότε τις επόμενες εβδομάδες θα δούμε μια νέα μάχη: των αφηγημάτων.
Η Ινδία ισχυρίστηκε ότι η Lashkar-e-Taiba, η εξτρεμιστική ομάδα που πραγματοποίησε τη σφαγή πριν από τρεις εβδομάδες 25 τουριστών και ενός ξεναγού στο Κασμίρ που ελέγχεται από την Ινδία και έτσι ξεκίνησε η σύγκρουση, είναι υποχείριο του Ισλαμαμπάντ. Το Πακιστάν το αρνήθηκε. Η διατήρηση μιας κατάστασης σύγκρουσης στο Κασμίρ, η υπονόμευση του ελέγχου του Νέου Δελχί εκεί και η διεθνοποίηση της σύγκρουσης αποτελούν στρατηγικούς στόχους του εξαιρετικά ισχυρού στρατού του Πακιστάν εδώ και δεκαετίες. Ισλαμικές μαχητικές ομάδες, στο Κασμίρ, και αλλού, αποτελούν βασικό εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Είναι απίθανο οι υπηρεσίες ασφαλείας του Πακιστάν να μη γνώριζαν για την επίθεση του Απριλίου.
Διεθνείς ανησυχίες
Το 1999, όπως και τώρα, η ρητορική των ηγετών σε Ινδία και Πακιστάν ήταν αρκετά έντονη ώστε να προκαλέσει διεθνείς ανησυχίες για έναν ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ των δύο πυρηνικών δυνάμεων. Επειτα, όπως τώρα, η φρίκη για το τι θα μπορούσε να συμβεί, ακόμη και αν η σύγκρουση παρέμενε συμβατική, ανάγκασε τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και από τις δύο πλευρές σε πιο νηφάλια αντιμετώπιση σε συνδυασμό με την αμερικανική πίεση.
Και σε αυτή τη νέα αντιπαράθεση, η επιρροή της Ουάσιγκτον φαίνεται να ήταν το κλειδί για την αποκλιμάκωση. Αυτό δεν θα ευχαριστήσει τη Ρωσία και την Κίνα, οι οποίες ελίσσονται για μεγαλύτερη επιρροή στην περιοχή, ακόμη και αν η αναφερόμενη εμπλοκή της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας αποτελεί μια χρήσιμη υπενθύμιση ότι οι μονοπολικές ημέρες των τελών της δεκαετίας του 1990 έχουν περάσει προ πολλού.
Οπως και σε προηγούμενες συγκρούσεις, οι ηγέτες τόσο στην Ινδία όσο και στο Πακιστάν έχουν κάνει ένα βήμα πίσω από το χείλος του γκρεμού, δείχνοντας αυτό που ο Τραμπ περιέγραψε το Σάββατο ως «κοινή λογική και μεγάλη νοημοσύνη». Ολοι γνωρίζουν πόσα έχουν να χάσουν.
Πηγή: tanea.gr
