Του Χάρη Φλουδόπουλου
Τη θετική αποτίμηση του επιχειρηματικού κόσμου για την πορεία της οικονομίας αλλά και την ανησυχία για το μέλλον αποτυπώνει η νέα μεγάλη ετήσια έρευνα του ΣΕΒ “Ο Σφυγμός του Επιχειρείν” για το 2024-2025, η οποία αποτυπώνει τις διαθέσεις και τις προτεραιότητες των επιχειρήσεων της χώρας. Η πλειονότητα των εταιρειών εμφανίζεται έτοιμη να προσλάβει επιπλέον προσωπικό και να προχωρήσει σε αυξήσεις μισθών, παρά το γεγονός ότι εκφράζει αυξημένη αβεβαιότητα για το μέλλον και επισημαίνει χρόνια εμπόδια στην επιχειρηματικότητα, με κυριότερο την υψηλή φορολογία.
Στην έρευνα συμμετείχαν 619 επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και κλάδων από όλη την Ελλάδα και διεξήχθη μεταξύ 27 Μαρτίου και 17 Απριλίου 2024.
Ένα από τα πιο ηχηρά ευρήματα της έρευνας αφορά στην πρόθεση των επιχειρήσεων για διατήρηση και ενίσχυση της απασχόλησης από τις επιχειρήσεις, παρά την αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει το διεθνές και εγχώριο οικονομικό περιβάλλον. Το 55% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι θα αυξήσει τις θέσεις εργασίας που προσφέρει εντός του έτους, ενώ το 43% προβλέπει θετικό ισοζύγιο και για το 2025.
Παράλληλα, πάνω από τις μισές επιχειρήσεις δηλώνουν ότι θα δώσουν αυξήσεις μισθών, κυρίως για λόγους επιβράβευσης των εργαζομένων. Το ποσοστό φτάνει στο 80% στις μεγάλες επιχειρήσεις, στο 55% στις μικρές και στο 25% στις μεσαίες, ενώ ξεχωρίζει ο κλάδος της βιομηχανίας, όπου 8 στις 10 επιχειρήσεις σχεδιάζουν αυξήσεις.
Ωστόσο, η έρευνα αναδεικνύει το σοβαρό πρόβλημα έλλειψης προσωπικού, ειδικά σε τεχνικά επαγγέλματα, θέσεις με εξειδίκευση στην πληροφορική αλλά και χαμηλής ειδίκευσης θέσεις, όπως στον τουρισμό. Το πρόβλημα αυτό είναι οριζόντιο, χωρίς να περιορίζεται σε συγκεκριμένους τομείς.
Φόβος για το αύριο
Σημαντική βελτίωση καταγράφεται στην αντίληψη των επιχειρήσεων για την τρέχουσα κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Το 57% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι η εικόνα είναι θετική – ποσοστό σαφώς αυξημένο σε σχέση με το 37% του 2023. Η μεταβολή αυτή αποδίδεται κυρίως στη βελτίωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και την αύξηση του τουρισμού.
Ωστόσο, η ανησυχία για το μέλλον αυξάνεται: το 33% των επιχειρήσεων δηλώνει αρνητικές προβλέψεις για την επόμενη χρονιά, από 26% πέρυσι. Οι μεσαίες επιχειρήσεις εμφανίζονται οι πιο επιφυλακτικές, καθώς δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό και τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Χρόνια εμπόδια
Οι επιχειρήσεις επισημαίνουν και φέτος τα γνωστά διαρθρωτικά εμπόδια, που επηρεάζουν τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους. Τα σημαντικότερα είναι:
-Υψηλό κόστος ενέργειας
-Υψηλή φορολογία και ασφαλιστικές εισφορές
-Γραφειοκρατία και αργή απονομή δικαιοσύνης
Ο ΣΕΒ τονίζει ότι απαιτείται τολμηρή μεταρρυθμιστική πολιτική που να άρει εμπόδια και να ενισχύει την παραγωγικότητα, σημειώνοντας ότι το φορολογικό καθεστώς παραμένει επιβαρυντικό, ιδίως για τη μεσαία επιχειρηματικότητα.
Πράσινη μετάβαση
Οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν τον κίνδυνο της κλιματικής κρίσης, με το 51% να δηλώνει ότι πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα. Οι μεσαίες επιχειρήσεις εμφανίζονται ιδιαίτερα ευάλωτες, με το 73,5% να δηλώνει ότι ήδη επηρεάζονται αρνητικά.
Ωστόσο, η πορεία προς την πράσινη μετάβαση συναντά εμπόδια:
-48% των επιχειρήσεων δηλώνουν έλλειψη ενημέρωσης
-Πολλές καταγγέλλουν ανεπαρκείς δημόσιες υποδομές
-Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για πράσινες επενδύσεις παραμένει περιορισμένη
Ο ΣΕΒ ζητά οριζόντιες λύσεις και σχεδιασμό πολιτικής με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ώστε να αποφευχθούν ασύμμετρες επιβαρύνσεις.
Πίσω στον ψηφιακό μετασχηματισμό
Παρά τη ραγδαία εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης παγκοσμίως, μόνο 1 στις 4 ελληνικές επιχειρήσεις έχει προχωρήσει σε ενσωμάτωσή της στις λειτουργίες της.
Συγκεκριμένα:
-25% χρησιμοποιούν ήδη εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης
-18,5% το σκέφτονται ή σχεδιάζουν να το πράξουν
-55% δηλώνουν ότι δεν έχουν καμία στρατηγική ή πρόθεση να το κάνουν
Η χαμηλή διείσδυση αποδίδεται σε έλλειψη ενημέρωσης, τεχνογνωσίας και κινήτρων. Ο ΣΕΒ υπογραμμίζει την ανάγκη για ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και ταχύτερη προσαρμογή.
Επενδύσεις και συγχωνεύσεις
Οι περισσότερες επιχειρήσεις προγραμματίζουν επενδύσεις, αλλά με συγκρατημένη δυναμική σε σχέση με το 2023. Η αβεβαιότητα για το μέλλον και η δυσκολία στη χρηματοδότηση, ιδίως για τις μικρομεσαίες, λειτουργούν ως τροχοπέδη.
Ο ΣΕΒ επισημαίνει την ανάγκη για:
-Αποτελεσματικότερα εργαλεία χρηματοδότησης
-Ενίσχυση κουλτούρας συγχωνεύσεων και συνεργειών, σε αντίθεση με την έως τώρα αποσπασματική προσέγγιση
Οι προτάσεις
Ο ΣΕΒ από την πλευρά του ζητά:
-Ελαφρύνσεις στη φορολογία των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα μέσω κατάργησης μέτρων της κρίσης όπως η προκαταβολή φόρου
-Αναμόρφωση του Αναπτυξιακού Νόμου, ώστε να ενισχύει την παραγωγικότητα, όχι απλώς τον αριθμό θέσεων
-Επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων σε Δικαιοσύνη, Δημόσιο και ενέργεια
-Ειδική πολιτική για τη μείωση του κόστους ενέργειας, μέσω διαλόγου σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Πηγή: capital.gr
