Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Καμπανάκι κινδύνου για τη μεγάλη συγκέντρωση επενδυτικών κεφαλαίων των ευρωπαϊκών Αμοιβαίων (σχεδόν το 30% των κεφαλαίων) σε έως και 25 μετοχές
μετοχές μεγάλων εταιριών και συγκεκριμένα στις μετοχές των μεγάλων τεχνολογικών εταιριών των ΗΠΑ, χτυπά ξανά η ΕΚΤ με τον πλέον εμφατικό τρόπο.
Έχει μάλιστα αφιερώσει αναλυτικό πλαίσιο στην ετήσια έκθεσή της (αντίστοιχη της έκθεσης του Διοικητή της ΤτΕ αλλά για την Ευρώπη).
Το σήμα κινδύνου το είχε δώσει και νωρίτερα εντός του 2024 η ΕΚΤ αλλά το γεγονός ότι αφιερώνει κεφάλαιο εντός πλαισίου για τον κίνδυνο αυτό, λέει πολλά. Η διασπορά των επενδύσεων των Αμοιβαίων Κεφαλαίων, έχει διαταραχθεί, ενώ οι εισροές κεφαλαίων των επενδυτών σε παθητικής διαχείρισης Αμοιβαία Κεφάλαια που επενδύουν στην τεχνολογία, ήταν το 2024 πολλαπλάσιες των ροών σε equity funds.
Κατά την ΕΚΤ, “η υψηλή συγκέντρωση κεφαλαιοποίησης της χρηματιστηριακής αγοράς μεταξύ μιας χούφτας αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας προκάλεσε ανησυχίες σχετικά με μια φούσκα τιμών σε μετοχές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη και κατέστησε τα χαρτοφυλάκια πιο ευάλωτα σε ξαφνικές διορθώσεις τιμών και δυναμική ενίσχυσης.
Λόγω εμβάθυνσης της ολοκλήρωσης των παγκόσμιων αγορών μετοχών, το κλίμα
κινδύνου αγοράς ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητο σε αρνητικές εκπλήξεις, αυξάνοντας την πιθανότητα απότομων διορθώσεων της αγοράς και δυσμενών παγκόσμιων δευτερογενών επιπτώσεων”.
Το πρόβλημα είναι ότι η ΕΚΤ, εξακολουθεί να βλέπει ότι ο κίνδυνος παραμένει.
“Αυτός ο κίνδυνος παρέμεινε ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς τα μη τραπεζικά χαρτοφυλάκια υπόκειντο σε αυξημένο πιστωτικό κίνδυνο σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικής αβεβαιότητας και εξασθένησης της οικονομικής ανάπτυξης”.
Τι βλέπει η ΕΚΤ; “Ευπάθειες που σχετίζονται με τα συγκεντρωμένα ανοίγματα και αναντιστοιχίες ρευστότητας με υψηλή μόχλευση σε τμήματα του τομέα των επενδυτικών κεφαλαίων που εξακολουθούσαν να αποτελούν ανησυχία”.
Σημαντική αύξηση του κινδύνου συγκέντρωσης στα μετοχικά Αμοιβαία
Το 2024 σημειώθηκε σημαντική αύξηση του κινδύνου συγκέντρωσης στα μετοχικά Αμοιβαία κεφάλαια της ζώνης του ευρώ, λέει η ΕΚΤ. Ο κίνδυνος συγκέντρωσης προκύπτει “όταν τα Αμοιβαία Κεφάλαια κατέχουν μεγάλο μερίδιο των επενδύσεών τους σε λίγες μόνο μεγάλες οντότητες, γεωγραφικές περιοχές ή οικονομικούς τομείς.
Μια ανάλυση των μετοχικών συμμετοχών των επενδυτικών κεφαλαίων αποκαλύπτει ότι σχεδόν το 30% του συνολικού χαρτοφυλακίου μετοχών συγκεντρώθηκε σε μόλις 25 εταιρείες στο τέλος του 2024. Αυτό αντικατοπτρίζει σημαντικά υψηλότερα μερίδια χαρτοφυλακίου που κατανέμονται στις μεγαλύτερες θέσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων, με περισσότερο από το 3% των διαθεσίμων να επενδύονται σε μία μόνο μετοχή”.
Σχετικά η ΕΚΤ παρέχει πίνακες και διαγράμματα. Από αυτά προκύπτει ότι η συμμετοχή των ευρωπαϊκών Αμοιβαίων στις 25 μεγαλύτερες μετοχές ήταν κάτω
από 18% μέχρι το 2019, το 2023 ξεπέρασαν το 22% και το 2024 έφθασαν σχεδόν στο 29%.
Όπως σχολιάζει η ΕΚΤ, η “αυξανόμενη συγκέντρωση χαρτοφυλακίου αντανακλούσε τόσο τις μεταβολές στις επενδυτικές στρατηγικές όσο και τις αλλαγές στις αποτιμήσεις”.
Οι Ευρωπαίοι επενδύουν σε αμερικανικές μετοχές τεχνολογίας
Η αυξανόμενη δημοτικότητα των στρατηγικών παθητικών επενδύσεων και η υψηλή αύξηση των τιμών των μετοχών σε αμερικανικές εταιρείες που επικεντρώνονται στην τεχνολογία αποτελούν βασικούς παράγοντες αύξησης του κινδύνου συγκέντρωσης τα τελευταία χρόνια, λέει η ΕΚΤ.
Τα παθητικά διαχειριζόμενα επενδυτικά κεφάλαια “συνήθως αναπαράγουν χρηματιστηριακούς δείκτες, γεγονός που έχει στρέψει τα χαρτοφυλάκιά τους στις μετοχές εταιριών που περιλαμβάνονται σε σημαντικούς δείκτες αναφοράς.
Ως αποτέλεσμα, η σύνθεση των μεγαλύτερων θέσεων σε μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια της ζώνης του ευρώ το 2024 αντανακλούσε όλο και περισσότερο την κυριαρχία μερικών μεγάλων αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές”.
Πρόκειται για επενδυτική στροφή σε αμερικανικές μετοχές και μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια με επίκεντρο την τεχνολογία, λέει η ΕΚΤ. Και παραθέτει και σχετικό διάγραμμα από το οποίο προκύπτει ότι τα Αμοιβαία της Ευρώπης, επένδυαν σε ποσοστό πάνω από 60% στην Ευρωζώνη το 2014, ενώ πλέον επενδύουν στην Ευρωζώνη περίπου το 20% των κεφαλαίων τους. Τώρα επενδύουν στις ΗΠΑ, πάνω από το 50% των κεφαλαίων τους και περίπου το μισά κεφάλαια είναι σε 25 μεγάλες εισηγμένες της Wall Street.
Αλλά τα συγκεντρωμένα χαρτοφυλάκια, είναι ευάλωτα σε ξαφνικές διορθώσεις τιμών, λέει η ΕΚΤ. “Οι κραδασμοί σε μια εταιρεία ή έναν τομέα στον οποίο τα χαρτοφυλάκια των επενδυτικών κεφαλαίων είναι έντονα συγκεντρωμένα μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές απώλειες αποτίμησης για ολόκληρο το αμοιβαίο κεφάλαιο και να ωθήσουν τους επενδυτές να πουλήσουν τις μετοχές τους”.
Με τη σειρά τους, τα επενδυτικά κεφάλαια ενδέχεται να χρειαστεί να ρευστοποιήσουν γρήγορα τα περιουσιακά τους στοιχεία για να καλύψουν τις εκροές. Αυτό μπορεί να μειώσει ακόμη περισσότερο τις τιμές των επηρεαζόμενων μετοχών και να ενισχύσει τις καθοδικές τάσεις, (δηλαδή να προκαλέσει φαινόμενα ντόμινο). “Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο χρηματοοικονομικής μετάδοσης ασκώντας πίεση στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων που δεν επηρεάστηκαν αρχικά από το σοκ, οδηγώντας ενδεχομένως σε ευρύτερες διαταραχές της αγοράς.
Το 2024, ο κίνδυνος αιφνίδιων διορθώσεων των τιμών των μετοχών αυξήθηκε λόγω του υψηλότερου γεωπολιτικού κινδύνου, της μακροοικονομικής αβεβαιότητας και των ανησυχιών υπερτίμησης σε ορισμένες αγορές μετοχών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τομέα των επενδυτικών κεφαλαίων σε τέτοιους κραδασμούς έχει αυξανόμενη σημασία για τη διατήρηση της ευρύτερης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας”.
Που βρισκόμαστε τώρα
Στο τελευταίο δελτίο της ΕΚΤ που καλύπτει τα γεγονότα μέχρι τις 16 Απριλίου η ΕΚΤ αναφέρει:
“Από την αρχή του έτους, οι μετοχές της ζώνης του ευρώ είχαν καλύτερες επιδόσεις από τις αντίστοιχες των ΗΠΑ, καθώς η μετατόπιση των ροών μετοχικών κεφαλαίων προς την Ευρώπη αντιστάθμισε εν μέρει τον αρνητικό αντίκτυπο των εμπορικών εντάσεων. Ωστόσο, η ανακοίνωση της 2ας Απριλίου και η επακόλουθη κλιμάκωση των παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων πυροδότησαν μαζικές ρευστοποιήσεις στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές. Αφού η κυβέρνηση των ΗΠΑ εφάρμοσε μια 90ήμερη παύση των “αμοιβαίων” δασμών της για όλες τις χώρες εκτός από την Κίνα, οι τιμές των μετοχών ανέκαμψαν εν μέρει, παρά την αυξημένη αβεβαιότητα για το διεθνές εμπόριο”.
Μεταξύ Μαρτίου και 16 Απριλίου, συνολικά, “οι δείκτες της χρηματιστηριακής αγοράς της ζώνης του ευρώ μειώθηκαν κατά 8,5%, με τις μετοχές των μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών και των τραπεζών να μειώνονται κατά 9,4% και 7,9% αντίστοιχα. Οι δείκτες της χρηματιστηριακής αγοράς των ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 8%, με μειώσεις 9,9% για τις τράπεζες και 8,3% για τις μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις”.
Πηγή: capital.gr
