Με κεντρικό μήνυμα «Όλοι Μαζί Δυναμώνουμε την Αλυσίδα Ζωής», πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 29 Απριλίου το πρόγραμμα OrganMeetings, με θέμα τη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις. Την εκδήλωση διοργάνωσε το Υπουργείο Υγείας, υπό την επιστημονική αιγίδα του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), σε συνεργασία με το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση. Τον συντονισμό ανέλαβε ο κ. Αλέξανδρος Μωρέλλας, Υπεύθυνος Προγραμμάτων Υγείας του Ιδρύματος Ωνάση, τονίζοντας πώς «η γνώση και η ενημέρωση σώζουν ζωές».
Δωρητές με ένα sms
Τις δράσεις του Υπουργείου Υγείας για την προώθηση της δωρεάς οργάνων και τη διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας αλτρουισμού παρουσίασε ο Υπουργός Υγείας κ. Άδωνις Γεωργιάδης, επισημαίνοντας τη σημασία της εμπιστοσύνης των πολιτών. Όπως ανέφερε, στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής, «σύντομα θα αποσταλεί ενημερωτικό sms από την ΗΔΙΚΑ σε όλους τους συμπολίτες μας και θα υπάρξει σχετική ειδοποίηση μέσω του myHealthApp για την εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Δωρητών Οργάνων και Ιστών». Ο ίδιος αποκάλυψε ότι είναι εγγεγραμμένος δότης συμπαγών οργάνων και μυελού των οστών, χαρακτηρίζοντας τη μεταμόσχευση ως «το μέγιστο δώρο ζωής και την απόλυτη πράξη αλτρουισμού και ανθρωπιάς».
Αναφερόμενος στα αποτελέσματα του 2024, έκανε λόγο για χρονιά-ρεκόρ, με συνολικά 367 μεταμοσχεύσεις (νεφρών, ήπατος, καρδιάς, πνευμόνων και συνδυασμένων μεταμοσχεύσεων). Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκαν 151 μεταμοσχεύσεις νεφρών από αποβιώσαντες δότες και 123 από ζώντες, 52 ήπατος -εκ των οποίων 2 από ζώντες δότες για πρώτη φορά στη χώρα -, 23 καρδιάς, 12 πνευμόνων και 4 περιπτώσεις διπλών μεταμοσχεύσεων. Η Ελλάδα έφτασε τους 10,6 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού, επιτυγχάνοντας ιστορικό υψηλό. Παράλληλα, μέχρι τα μέσα Απριλίου 2025, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί 103 μεταμοσχεύσεις (53 νεφρού, 18 ήπατος, 4 καρδιάς και 2 πνευμόνων), γεγονός που επιβεβαιώνει τη συνεχιζόμενη δυναμική.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Σε επίπεδο οργανωτικών παρεμβάσεων, το Υπουργείο ενίσχυσε την κεντρική υπηρεσία με 8 νέους συντονιστές, προσέλαβε 20 τοπικούς συντονιστές σε νοσοκομεία δοτών και συνεχίζει την εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας μέσω δράσεων, όπως τα OrganMeetings. «Η κουλτούρα της μεταμόσχευσης ταιριάζει με το φιλότιμο των Ελλήνων. Η ελληνική πολιτεία θα πράξει ό,τι χρειαστεί για να κάνει πραγματικότητα αυτό το όραμα και να βλέπει συμπολίτες να συνεχίζουν τη ζωή τους», σημείωσε ο κ. Γεωργιάδης, υπενθυμίζοντας ότι «όλοι είμαστε θνητοί» και ότι «ο καθένας μπορεί να βρεθεί στη θέση του δότη ή του λήπτη».
«Να μπούμε στη θέση του λήπτη»
Στο κύριο μέρος της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν δύο θεματικές ενότητες, εκ των οποίων η μία με τίτλο «Η Επικοινωνιακή Διάσταση της Δωρεάς Οργάνων και ο Ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης», επικεντρώθηκε στη σημασία της ορθής ενημέρωσης του κοινού. Ο κ. Μωρέλλας ανέλυσε τον κρίσιμο ρόλο των ΜΜΕ στη διαμόρφωση θετικής στάσης απέναντι στη δωρεά οργάνων, επισημαίνοντας ότι «χρειαζόμαστε στρατηγικές αλλαγής συμπεριφοράς και όχι απλής ευαισθητοποίησης».
Όπως τόνισε, η επιλογή των λέξεων και η συναισθηματική τους φόρτιση μπορούν να επηρεάσουν καθοριστικά τη συνείδηση του κοινού. Σημαντικός στόχος είναι η αντιστροφή της συνήθους αντίληψης, ώστε οι πολίτες να μην βλέπουν μόνο τη θέση του δότη αλλά και αυτή του ενδεχόμενου λήπτη. Συγκεκριμένα, ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη μεταβολή της στάσης του κοινού μετά την πανδημία, με την αυξημένη αναζήτηση και πρόσληψη πληροφοριών για θέματα υγείας. Ο κ. Μωρέλλας υπογράμμισε, επίσης, την ανάγκη προστασίας της αξιοπιστίας της ενημέρωσης απέναντι σε ψευδείς ειδήσεις και μύθους, επισημαίνοντας ότι «αρκούν μόλις δύο δευτερόλεπτα για να καταστραφεί η προσπάθεια δύο ετών». Κλείνοντας, σημείωσε ότι «δεν χρειάζεται να μιλάμε πολύ για τη δωρεά οργάνων αλλά να μιλάμε σωστά: στην καρδιά και το μυαλό του πολίτη».
Photo: Shutterstock
Πρέπει να διαμορφωθεί κουλτούρα δωρεάς οργάνων στην Ελλάδα
Ο Πρόεδρος του Ωνασείου Νοσοκομείου, κ. Ιωάννης Μπολέτης τόνισε την ανάγκη διαμόρφωσης κουλτούρας δωρεάς οργάνων στη χώρα μας, σημειώνοντας ότι, αν και η μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων παρουσιάζει ενθαρρυντικά νούμερα, στα συμπαγή όργανα υπάρχει ακόμη περιθώριο βελτίωσης. Ωστόσο, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη χρονιά-ρεκόρ του 2024. Μεταξύ των μελλοντικών στόχων είναι η ενίσχυση των μεταμοσχεύσεων ενδοκοιλιακών οργάνων, ενώ στο Ωνάσειο έχει ανατεθεί το εργαστήριο ανοσολογικών εξετάσεων για τη Νότια Ελλάδα, το οποίο, όπως ανέφερε, «θα είναι αναγκαίο για την υποστήριξη της αυξημένης δωρεάς που χρειάζεται η χώρα μας».
Ο Πρόεδρος του ΕΟΜ κ. Γεώργιος Παπαθεοδωρίδης αναφέρθηκε στη σημασία της επιστημονικής τεκμηρίωσης και της ενημέρωσης πολιτών και δημοσιογράφων, επισημαίνοντας ότι «αναμένουμε ακόμα μεγαλύτερη απόδοση το επόμενο έτος». Σημαντικές είναι οι δράσεις του Ιδρύματος Ωνάση μέσω προγραμμάτων όπως το OrganMeetings και οι «Οργανούληδες» για τα παιδιά. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην επικαιροποίηση των κριτηρίων εγκεφαλικού θανάτου και στην επικείμενη του καρδιακού θανάτου.
Απαντώντας σε ερωτήσεις για τους κινδύνους που θα μπορούσαν να ανακόψουν την πρόοδο, οι δύο ομιλητές υπογράμμισαν την ανάγκη διαρκούς στήριξης από την πολιτεία, επιμονής, διόρθωσης όποιων προβλημάτων προκύπτουν και αποφυγής των λαθών του παρελθόντος, δίνοντας έμφαση στη σημασία της συλλογικότητας έναντι της προσωποποίησης της προσπάθειας.
«Η αυτάρκεια κάθε χώρας σε όργανα είναι εθνική υποχρέωση»
Στην ενότητα «Γνωρίζοντας σε βάθος τις Έννοιες της Δωρεάς Οργάνων και των Μεταμοσχεύσεων», η κα. Γιούλη Μενουδάκου, Προϊσταμένη Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων του ΕΟΜ, ανέλυσε τις βασικές έννοιες και διαδικασίες που διέπουν τη δωρεά και μεταμόσχευση οργάνων, επισημαίνοντας την ανάγκη καταπολέμησης των μύθων και των παρανοήσεων. Όπως σημείωσε, οι δημοσιογράφοι έχουν κρίσιμο ρόλο στη θετική διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης. Αναγνώρισε τη βελτίωση που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο υπογράμμισε ότι «πάνω από 1.350 ασθενείς βρίσκονται σε λίστα αναμονής, με μέσο χρόνο αναμονής τα 8,8 έτη». Αναφορικά με το νομικό πλαίσιο, εξήγησε ότι ισχύει το σύστημα της δηλωμένης συναίνεσης, με την απόφαση -σε περίπτωση μη ύπαρξης Κάρτας Δωρητή Οργάνων και Ιστών -να περνά στην οικογένεια του δυνητικού δότη. Ειδική αναφορά έγινε στις αυστηρές διαδικασίες που ακολουθούνται προκειμένου να προχωρήσει μία δωρεά, ενώ τόνισε τη σημασία της ενημέρωσης για τη διάλυση των «γκρι ζωνών» και τη δημιουργία εμπιστοσύνης. Στο έργο αυτό, ο ρόλος των τοπικών συντονιστών μεταμοσχεύσεων είναι καθοριστικός, καθώς λειτουργούν ως ο κρίσιμος σύνδεσμος ανάμεσα στο ΕΣΥ και τις οικογένειες τη δύσκολη εκείνη στιγμή.
Η σημασία της ενημέρωσης και τα επόμενα βήματα
Παρότι η δωρεά οργάνων αποτελεί ύψιστη πράξη αλληλεγγύης και προσφοράς ζωής, παραμένει ένα πεδίο που συχνά συνοδεύεται από απορίες και φόβους λόγω ελλιπούς ή λανθασμένης ενημέρωσης. Η παραπληροφόρηση, είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα, καθιστά ακόμη πιο αναγκαία τη συνεχή και αξιόπιστη ενημέρωση του κοινού. Όπως επισημάνθηκε, η δημιουργία μιας ευρείας αλυσίδας ενημέρωσης είναι κρίσιμη για την καλλιέργεια εμπιστοσύνης και αποδοχής. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκε ότι το επόμενο OrganMeetings θα πραγματοποιηθεί στις 25 Ιουνίου 2025, ενώ στις 10-11 Οκτωβρίου, στην Καλαμάτα, η Ελλάδα θα φιλοξενήσει για πρώτη φορά την Ευρωπαϊκή Ημέρα Δωρεάς και Μεταμοσχεύσεων.
Διαβάστε επίσης
Δωρεά οργάνων: Γιατί οι συγγενείς διστάζουν την κρίσιμη ώρα – Μια ψυχολόγος εξηγεί
Πέντε μύθοι για τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων – Ξεκαθαρίζοντας το τοπίο
Δωρεά Οργάνων – Μεταμοσχεύσεις: Γιατί πρέπει να βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση του λήπτη – Η ειδικός εξηγεί
Πηγή: ygeiamou.gr
