Του Χάρη Φλουδόπουλου
Η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίζει να εμφανίζει σημαντικές στρεβλώσεις, με τιμές χονδρικής που απέχουν πολύ από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες, που αποτελούν βασικό πυλώνα της οικονομίας, βρίσκονται αντιμέτωπες με το φάσμα της αποβιομηχάνισης αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα. Η Compass Lexecon, για λογαριασμό της ΕΒΙΚΕΝ, εκπόνησε μελέτη που καταλήγει στο αυτονόητο: χωρίς δραστικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά επόμενης ημέρας και στη δημιουργία πραγματικών μηχανισμών προστασίας, η ελληνική βιομηχανία δεν μπορεί να επιβιώσει.
Στη βάση της μελέτης, αναδεικνύεται η ανάγκη μετατροπής της ελληνικής αγοράς από gross pool σε net pool – δηλαδή να μην περνάει το σύνολο της παραγόμενης ενέργειας υποχρεωτικά από το χρηματιστήριο, αλλά μόνο η ενέργεια που δεν έχει ήδη συμβασιοποιηθεί μέσω ιδιωτικών συμφωνιών.
Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη ανάπτυξης μηχανισμού ευελιξίας χωρίς ορυκτά καύσιμα (non-fossil flexibility), μέσω της δημιουργίας μηχανισμών demand response και αποθήκευσης ενέργειας, πάντα σε πλήρη συμβατότητα με τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές CISAF και το πλαίσιο του Green Industrial Deal και του Affordable Energy Initiative.
Κεντρική ιδέα στη βάση των πορισμάτων της μελέτης είναι η δημιουργία ενός κρατικού φορέα (Low Carbon Contracting Entity – LCCE), όπως το GSE στην Ιταλία ή το BEWATT στο Βέλγιο.
Ο ρόλος του φορέα αυτού θα είναι:
• Να υπογράφει μακροπρόθεσμα συμβόλαια (CfDs) με παραγωγούς ΑΠΕ και υβριδικά έργα ΑΠΕ με αποθήκευση.
• Να προσφέρει μακροχρόνια συμβόλαια (PPAs) στις βιομηχανίες σε ανταγωνιστικές τιμές.
Έτσι, το φθηνό κόστος παραγωγής των ΑΠΕ θα μπορεί να μετακυλίεται άμεσα στους τελικούς καταναλωτές, παρακάμπτοντας τις στρεβλώσεις της αγοράς.
Το μοντέλο στήριξης της βιομηχανίας που ξεχωρίζει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι το Energy Release 2.0 της Ιταλίας. Βάσει αυτού :
• Για τρία έτη, ο κρατικός φορέας (GSE) διαθέτει 24 TWh πράσινης ενέργειας στις ενεργοβόρες βιομηχανίες με τιμή 65€/MWh.
• Οι βιομηχανίες, ως αντάλλαγμα, αναλαμβάνουν την υποχρέωση να κατασκευάσουν διπλάσια ισχύ ΑΠΕ και να επιστρέψουν την αντίστοιχη ενέργεια στο GSE τα επόμενα είκοσι έτη στην ίδια τιμή.
Με αυτό το μοντέλο:
• Μειώνεται η έκθεση του κρατικού φορέα στη μεταβλητότητα της αγοράς.
• Μεταφέρεται μέρος του ρίσκου στις βιομηχανίες.
• Δημιουργείται κίνητρο για επενδύσεις σε νέες ΑΠΕ.
Η μελέτη εξετάζει επιπλέον τη δυνατότητα να διαθέτει ο κρατικός φορέας και προϊόντα αποθήκευσης ενέργειας (timeshifting), με στόχο τη βελτιστοποίηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών και την καλύτερη κάλυψη των φορτίων των βιομηχανιών.
Σε κάθε περίπτωση η μελέτη της Compass Lexecon για λογαριασμό της ΕΒΙΚΕΝ είναι σαφής: το ιταλικό μοντέλο είναι η ενδεδειγμένη λύση για την Ελλάδα, όπως ήδη εφαρμόζεται ή σχεδιάζεται να εφαρμοστεί σε Γαλλία, Βέλγιο, Βουλγαρία και Γερμανία.
Όπως τονίζουν πηγές της βιομηχανίας, η ελληνική αγορά χρειάζεται επειγόντως ρυθμιστική παρέμβαση για να αποτραπεί η αποβιομηχάνιση και να προστατευθεί η ενεργειακή ανταγωνιστικότητα της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό καταλήγουν οι ίδιες πηγές, η άμεση θεσμοθέτηση ενός LCCE, βασισμένου στο ιταλικό μοντέλο, αποτελεί τη μόνη ρεαλιστική προοπτική για τη διάσωση και ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας.
Πηγή: capital.gr
