Το έντονο άρωμα του τσαγιού και του καφέ γεμίζει τον αέρα στο ‘t Zonnetje (Ο Ήλιος), στο Άμστερνταμ, καθώς – πίσω από τον πάγκο – η Marie-Louise Velder ζυγίζει το τσάι σε χαλαρά φύλλα, μοιράζοντας τα μαύρα φύλλα σε χάρτινα πακέτα. Τα ράφια είναι γεμάτα με δοχεία που περιέχουν κόκκους από την Αιθιοπία, την Ιάβα, την Ινδία, μαζί με μικροαντικείμενα, όπως vintage δοχεία τσαγιού και πίνακες σε στυλ παλιού δασκάλου.
Αλλά σε λιγότερο από δύο μήνες, το κατάστημα, το οποίο ιδρύθηκε το 1642, θα κλείσει μόνιμα τις πόρτες του. Για την ιδιοκτήτρια, το ενοίκιο είναι πολύ υψηλό.
Άπιαστα τα ενοίκια στο Άμστερνταμ
Η Velder, μία δραστήρια 76χρονη, η οποία ανέλαβε την επιχείρηση πριν από 26 χρόνια από μια αγγλική οικογένεια, πλήρωνε 975 γκίλντερ (περίπου 440 ευρώ ή 376 λίρες) ενοίκιο το μήνα το 1999. Τώρα αναμένει μηνιαίο λογαριασμό έως και 4.500 ευρώ, αναδρομικά από τον περασμένο Σεπτέμβριο, μετά από δικαστική διαμάχη με τον ιδιοκτήτη της. Το ποσό αυτό μειώθηκε από 6.000 ευρώ, αλλά εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μια μεγάλη αύξηση σε σχέση με τα 3.000 ευρώ που πληρώνει τώρα.
«Με αηδιάζει, αυτό είναι το μόνο που μπορώ να πω», είπε. Τα παραδοσιακά καταστήματα, τόνισε ότι, «πεθαίνουν όλα» εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης των ενοικίων, αναφέρει δημοσίευμα του Guardian.
Από τότε που η εφημερίδα Het Parool με έδρα το Άμστερνταμ αποκάλυψε το κλείσιμο την περασμένη εβδομάδα, είπε ότι έλαβε τεράστια ανταπόκριση από τους πελάτες – «αγάπη, μόνο αγάπη».
Καθώς ένα ακόμη ανεξάρτητο κατάστημα κλείνει, αυξάνονται οι φόβοι ότι η πόλη θα κυριαρχείται όλο και περισσότερο από αλυσίδες καταστημάτων και καταστήματα που απευθύνονται σε τουρίστες.
Ο Johannes Wilhelm, ένας 63χρονος ντόπιος επιχειρηματίας, χαρακτήρισε την επικείμενη εξαφάνιση του ‘t Zonnetje πραγματικά στενάχωρη. «Υπάρχουν πολλά τυριά και τηγανίτες Nutella και κάθε είδους τουριστικά καταστήματα. Οι τουρίστες είναι μια χαρά [και] καλοί. Αλλά και αυτό θα έπρεπε να υπάρχει εδώ», είπε.
Σύμφωνα με έναν αναλυτή της αγοράς, τα ενοίκια αυξάνονται στα «πιο περιζήτητα σημεία λιανικής πώλησης σε κεντρικούς δρόμους» σε ολόκληρη την Ολλανδία.
Αν και το μέλλον του χώρου των καταστημάτων είναι αβέβαιο, ο Karel Loeff, διευθυντής της οργάνωσης διατήρησης Heemschut, παρατήρησε ότι τα υψηλότερα ενοίκια τείνουν να σημαίνουν ότι μεγαλύτερες εταιρείες με πιο τυποποιημένες προσφορές μετακομίζουν όταν οι ατομικές επιχειρήσεις φεύγουν.
Το κατάστημα που ιδρύθηκε το 1642, στο Haarlemmerdijk, άρχισε να πουλάει βότανα, κάρβουνο και κουβάδες με νερό, αλλά καθώς η ολλανδική αυτοκρατορία ευημερούσε, προσέφερε τσάι και καφέ.
Στο σύγχρονο κατάστημα, η Velder φτιάχνει Earl Grey στο ψυχρό υπόγειο, βυθίζοντας φύλλα Assam σε περγαμόντο για τρεις ημέρες, ένα μείγμα που χρειάστηκε δυόμισι χρόνια για να τελειοποιηθεί. Κάποτε πουλούσε 350 ποικιλίες τσαγιού, αλλά η προσφορά της έχει μειωθεί απότομα καθώς εξαντλεί το απόθεμά της.
Η ζωντανή κληρονομιά
Ο Loeff δήλωσε ότι η διατήρηση της ζωντανής κληρονομιάς – ένας από τους στόχους του Heemschut – ήταν πολύ δύσκολη.
«Μπορούμε να διατηρήσουμε τα ξύλινα δοκάρια και τα ράφια … αλλά δεν μπορούμε να διατηρήσουμε μια λειτουργία μαγαζιού. Δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι ένα αυθεντικό κατάστημα τσαγιού και ότι πρέπει να το διατηρήσετε για το μέλλον».
Τα τοπικά καταστήματα που λειτουργούν από ιδιώτες επί δεκαετίες «είναι αυτά που κάνουν τις πόλεις μοναδικές», συνέχισε. «Αν τα διώξετε και έχετε μόνο τυποποιημένες μάρκες και καταστήματα, η ελκυστικότητα της πόλης εξαφανίζεται».
Το Άμστερνταμ παλεύει εδώ και χρόνια με το πώς να διατηρήσει την κληρονομιά του μπροστά στον αυξανόμενο αριθμό ομοιογενών αλυσίδων καταστημάτων και φιλικών προς τους τουρίστες καταστημάτων καινοτομίας που πωλούν γλυκά ή λαστιχένιες πάπιες στο ιστορικό κέντρο. Το 2017, η κυβέρνηση της πόλης ανακοίνωσε ότι τα καταστήματα λιανικής πώλησης που απευθύνονται κυρίως σε τουρίστες, όπως εταιρείες ενοικίασης ποδηλάτων ή καταστήματα τυριών, θα εμποδίζονταν να ανοίξουν σε τμήματα του κέντρου της πόλης.
Η Iris Hagemans, αστική γεωγράφος στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών του Άμστερνταμ, προειδοποίησε για τη γενίκευση. Το Άμστερνταμ έχει μέρη όπου ο τουρισμός έχει δημιουργήσει ένα «μονοπώλιο στο εμπορικό τοπίο», είπε, αναφέροντας την πολυσύχναστη κεντρική Damstraat. Αλλά μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά «η ατμόσφαιρα είναι εντελώς διαφορετική» και τα καταστήματα που αντιμετωπίζουν μειωμένη ζήτηση από τους κατοίκους και τον ανταγωνισμό από τις ηλεκτρονικές αγορές επωφελούνται από την τουριστική επισκεψιμότητα. «Νομίζω ότι αυτό το μονοπώλιο παρουσιάζεται μερικές φορές ως ένα είδος «πετρελαιοκηλίδας» που τελικά θα εξαπλωθεί σε όλη την πόλη, αλλά το αποτέλεσμα είναι πολύ πιο τοπικά περιορισμένο».
Η κυβερνητική στήριξη των ανεξάρτητων επιχειρήσεων, όπως η παρέμβαση για τον έλεγχο των εμπορικών ενοικίων, ήταν ένας δύσκολος τομέας, είπε. «Μπορεί να υπάρχει αρκετά μεγάλο χάσμα μεταξύ του είδους των καταστημάτων που οι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι θέλουν να βλέπουν στη γειτονιά τους και … του είδους των καταστημάτων που πραγματικά επισκέπτονται … Νομίζω ότι υπάρχει ο κίνδυνος να υποστηριχθεί ένα είδος καταστημάτων για τα οποία δεν υπάρχει πραγματικά ζήτηση».
Η Hagemans τάσσεται υπέρ της κυβερνητικής δράσης για την προστασία των βασικών αναγκών, όπως η πρόσβαση σε υγιεινά τρόφιμα, η υγειονομική περίθαλψη και άλλες βασικές υπηρεσίες, αλλά προειδοποιεί κατά του κράτους ως ‘κριτή γούστου’. «Το τοπίο του λιανικού εμπορίου θα πρέπει να μπορεί να ανταποκρίνεται στην αγορά και να είναι δυναμικό. Και είναι δημοκρατικό με τον τρόπο που ψηφίζετε με το πορτοφόλι σας».
Πηγή: in.gr
