Ενώ η νέα προεδρία στις ΗΠΑ επιχειρεί να λήξει τον πόλεμο ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, οι Ευρωπαίοι κάνουν λόγο για αποστολή μιας δύναμης «καθησυχασμού» ή «αποτροπής» στα ουκρανικά εδάφη που θα προστατέψει τη χώρα που έχει χάσει ήδη το 80% της επικράτειάς της. Ωστόσο, μια παροιμία λέει πως αυτός που υπερασπίζεται τα πάντα δεν υπερασπίζεται τίποτα. Τι σημαίνει αυτό όμως;
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπάθησαν να συγκροτήσουν έναν στρατιωτικό συνασπισμό ικανό να υπερασπιστεί το Κίεβο απέναντι στη Ρωσία. Έχουν υποσχεθεί, συγκεκριμένα, να εγκαταστήσουν δυνάμεις στην Ουκρανία.
«Θα υπάρχει μια δύναμη διαβεβαίωσης που θα λειτουργεί στην Ουκρανία και θα εκπροσωπεί αρκετές χώρες», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τον Μάρτιο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ζήτησε μια «συμμαχία προθύμων» για να βοηθήσει στην προστασία του Κιέβου.
«Με δύναμη ελιγμού θα μπει η Ρωσία στη θέση της»
Ωστόσο, ο Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), Μπάρι Πόζεν, αντιπροτείνει κάτι που θεωρεί πολύ πιο αποτελεσματικό για να αποτρέψει η Ευρώπη μελλοντικές ρωσικές απειλές κατά της Ουκρανίας, αλλά και κατά της ίδιας γενικότερα.
Η απάντηση είναι απλή: Η Ευρώπη πρέπει να οργανώσει αυτό που οι στρατιωτικοί σχεδιαστές αποκαλούν «δύναμη ελιγμού» που μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα όπου χρειάζεται, λέει ο Πόζεν σε ανάλυσή του στο περιοδικό Foreign Affairs.
«Η Ευρώπη δεν μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων εάν μια ανανεωμένη Ρωσία θα ανανεώσει τις επιθέσεις στην Ουκρανία, θα προχωρήσει στη Λευκορωσία, θα απειλήσει την Πολωνία ή θα επιτεθεί στις χώρες της Βαλτικής» λέει ο Πόζε.
Ως αποτέλεσμα, οι αξιωματούχοι της πρέπει να εδραιώσουν ουσιαστική μαχητική δύναμη που μπορεί να επέμβει γρήγορα όπου και όποτε χρειαστεί, υποστηρίζει.
«Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουν να κατανέμουν τις ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις στα ανατολικά και νοτιοανατολικά της ηπείρου απλώς ως σύμβολα της δέσμευσής τους, συνδεδεμένες με ένα αμερικανικό ιππικό που μπορεί να μην επιχειρεί πλέον διάσωση».
Αντίθετα, για τον Πόζεν, οι Ευρωπαίοι πρέπει να δουν τους στρατιωτικούς σχηματισμούς «ως σπάνιες, ακριβές και δυνητικά θανατηφόρες μαχητικές δυνάμεις, οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν ως μια συγκεντρωμένη γροθιά με την ικανότητα να πολεμούν ανεξάρτητα, υπό σημαία είτε του ΝΑΤΟ είτε της ΕΕ».
Ο ειδικός υπενθυμίζει την πρόταση του Αμερικανού στρατηγού Τζιμ Μάτις, πρώην υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, 2017-2019. Αυτή η πρωτοβουλία καλούσε το ΝΑΤΟ να αναπτύξει την ικανότητα ανάπτυξης 30 ταγμάτων, 30 μοιρών και 30 πλοίων στην ανατολική Ευρώπη σε 30 ημέρες.
«Οι Ευρωπαίοι έχουν τα εργαλεία»
Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται ευρέως, ο ειδικός στο MIT εκτιμά ότι οι Ευρωπαίοι έχουν το μεγαλύτερο μέρος των στρατιωτικών μέσων που χρειάζονται για να δημιουργήσουν μια τέτοια δύναμη.
«Το ερώτημα είναι εάν έχουν τη βούληση» σημειώνει. «Για να αποτρέψουν και να αμυνθούν, αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να εδραιώσουν αυτή την μαχητική ισχύ και είτε να την αναπτύξουν κοντά στις πιθανές περιοχές μιας ρωσικής πρόκλησης είτε τουλάχιστον να αποδείξουν ότι μπορούν να το κάνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα» σημειώνει.
Το ιδανικό μέρος γι αυτή την δύναμη είναι η Πολωνία, σημειώνει η οποία λόγω μεγέθους, τοποθεσίας και τοπογραφίας είναι τόσο ο ανατολικός ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής άμυνας όσο και η ιδανική βάση για την αντιμετώπιση των ρωσικών απειλών κατά των χωρών της Βαλτικής και της νοτιοανατολικής περιοχής της ηπείρου.
Είναι επίσης το ιδανικό μέρος από το οποίο μπορεί να επέμβει στην Ουκρανία, σε περίπτωση που οι Ευρωπαίοι επιλέξουν να το κάνουν.
Είναι κρίσιμο για τους Ευρωπαίους στρατιωτικούς σχεδιαστές να συγκεντρώσουν την μαχητική ισχύ, προσθέτει ο Πόζεν, τονίζοντας ότι χρειάζεται η δύναμη να μπορεί να αναπτυχθεί στην Πολωνία, σε σύντομο χρονικό διάστημα, με ένα ή δύο ανεξάρτητα σώματα με συνοδευτική αεροπορική υποστήριξη, δίχως αμερικανική υποστήριξη.
Υπάρχουν οι αριθμοί
Στη συνέχεια ο Μπάρι Πόζεν αναφέρει ότι τα κουκιά βγαίνουν. Τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ διαθέτουν συλλογικά σχεδόν 100 μοίρες μαχητικών, 100 μεγάλα πολεμικά πλοία και πάνω από 100 ταξιαρχίες. Από αυτές οι Ευρωπαίοι θα χρειάζονταν δέκα για να πετύχουν τον στόχο των 30 ταγμάτων που είχε προτείνει ο Μάτις..
Μαζί με τις χερσαίες δυνάμεις, οι αεροπορικές δυνάμεις της Ευρώπης, λέει ο Πόζεν, είναι μεγάλες, σύγχρονες, έμπειρες και καλά εκπαιδευμένες. Έτσι, μπορούν να παρέχουν ισχυρή υποστήριξη στα χερσαία στρατεύματα.
Για όσους πιστεύουν ότι δέκα ταξιαρχίες δεν είναι ακόμα μεγάλη δύναμη σε σύγκριση με τα περίπου 90 τακτικά και περίπου 80 άτακτα συντάγματα του ρωσικού στρατού, ο Πόζεν λέει ότι είναι ζήτημα οργάνωσης.
«Σωστά οργανωμένες, δέκα καλές ταξιαρχίες, χωρισμένες σε δύο μηχανοκίνητα σώματα, θα ήταν μια δυνατότητα που ένας Ρώσος σχεδιαστής εκστρατείας δεν θα μπορούσε να αγνοήσει. Για λόγους σύγκρισης, αυτή η δύναμη θα ήταν παρόμοια σε μέγεθος με τη δύναμη που οι σχεδιαστές του ΝΑΤΟ ενθάρρυναν την Ουκρανία να συγκεντρώσει για μία επίθεση στην αντεπίθεσή της το 2023 στη Ζαπορίζια» σημειώνει.
Επιτυγχάνεται η ετοιμότητα
Όσον αφορά τα προβλήματα ετοιμότητας των Ευρωπαίων, πχ πυρομαχικά, ο ειδικός εκτιμά ότι η επίλυσή τους είναι απλή: διάθεση περισσότερων κεφαλαίων, διπλάσια και τριπλάσια μετατόπιση των αμυντικών εργοστασίων της Ευρώπης και εγκατάλειψη της εμμονής με την ισότιμη κατανομή των αμυντικών δαπανών και της βιομηχανικής εργασίας πέρα από τα σύνορα. Οι Ευρωπαίοι στρατιωτικοί σχεδιαστές έχουν ήδη κάνει κάποια από αυτά, αλλά πρέπει να κάνουν περισσότερα, σημειώνει.
Γέφυρες και τρένα
Σχετικά μην μεταφορά των στρατευμάτων, ο καθηγητής του ΜΙΤ, λέει πως δεν χρειάζονται οι δυνάμεις αερομεταφοράς των ΗΠΑ, καθώς κανείς δεν χρησιμοποιεί αεροπλάνα για να μετακινήσει τεθωρακισμένα.
Αντ’ αυτού, τα τεθωρακισμένα μετακινούνται κυρίως σιδηροδρομικώς, θαλάσσιως και οδικώς, λέει.
«Οι σχεδιαστές του ΝΑΤΟ και οι αξιωματούχοι της ΕΕ γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει για να προετοιμαστεί η υποδομή της ηπείρου για ένα τέτοιο έργο: ενίσχυση γεφυρών στην ανατολική Ευρώπη, ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης των σιδηροδρόμων της ανατολικής Ευρώπης με το σιδηροδρομικό δίκτυο στη δύση, απόκτηση ατμομηχανών ντίζελ για την έλξη τρένων σε περίπτωση διακοπής της ηλεκτρικής ενέργειας από εχθρική ενέργεια και βελτίωση των λιμενικών εγκαταστάσεων για την αποστολή και εκφόρτωση στρατιωτικού φορτίου».
Δεδομένου ότι ο ειδικός στο MIT τα θεωρεί όλα τόσα εύκολα, η καλύτερη αποτροπή είναι η μη πρόκληση και ως προς τις προτεραιότητες, κάποιες χώρες χρειάζονται πρωτίστως ασφαλή τρένα για να μετακινούνται πολίτες με ασφάλεια και όχι τεθωρακισμένα στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης.
Πηγή: tanea.gr