Της Ελευθερίας Κούρταλη
H Goldman Sachs συνεχίζει να αναμένει μικρή ανάπτυξη στις ΗΠΑ για το υπόλοιπο του έτους και βλέπει πιθανότητα ύφεσης 45% κατά το επόμενο έτος. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζει εάν η Ευρώπη θα ακολουθήσει τις ΗΠΑ σε περίπτωση που διολισθήσουν σε ύφεση.
Αρχικά, όπως τονίζει, η Ιστορία σίγουρα δείχνει προς αυτή την κατεύθυνση:.
Η αμερικάνικη τράπεζα χρησιμοποιεί τον στενότερο “τεχνικό” ορισμό των υφέσεων για τις ευρωπαϊκές χώρες, ο οποίος λαμβάνει υπόψη οποιαδήποτε περίοδο κατά την οποία το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε για τουλάχιστον δύο συνεχόμενα τρίμηνα. Το δείγμα της περιλαμβάνει τις 13 μεγαλύτερες χώρες της ζώνης του ευρώ, καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και την Ελβετία. Χρησιμοποιεί επίσης τον ευρύτερο ορισμό των υφέσεων του NBER για τις ΗΠΑ, ο οποίος λαμβάνει επίσης υπόψη άλλους δείκτες ζήτησης και αγοράς εργασίας και περιλαμβάνει όλες τις τεχνικές υφέσεις, καθώς και την κατάρρευση του dot-com του 2001.
Με βάση δεδομένα από το 1960, η Goldman διαπιστώνει ότι περίπου το 65% των ευρωπαϊκών χωρών ακολούθησαν τις ΗΠΑ στην ύφεση το 1974, το 1980, το 1990, το 2008 και το 2020. Οι μόνες εξαιρέσεις είναι το 1970, όταν η νομισματική και δημοσιονομική πολιτική στις ΗΠΑ έγινε συσταλτική ενώ η Ευρώπη εξακολουθούσε να απολαμβάνει το τέλος της μεταπολεμικής άνθησης, το 1981, όταν η Ευρώπη απέφυγε μια διπλή ύφεση, και το 2001, όταν η κατάρρευση του dot-com οδήγησε μόνο σε επιβράδυνση (αλλά όχι συρρίκνωση) στην Ευρώπη. Συνολικά, η Γερμανία ακολούθησε τις ΗΠΑ σε 6 από τις 8 υφέσεις από το 1960, ενώ η Γαλλία απέφυγε τη συρρίκνωση σε 5 περιπτώσεις.
Η μέση ύφεση στις ΗΠΑ από το 1960 διήρκεσε πέντε τρίμηνα και οδήγησε σε συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1%, εκτός της περιόδου της πανδημίας Covid, όπως σημειώνει η Goldman Sachs. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι ευρωπαϊκές οικονομίες συνήθως εισέρχονταν σε ύφεση με καθυστέρηση τριών τριμήνων και συρρικνώνονταν για δύο τρίμηνα με παρόμοια απώλεια παραγωγής περίπου 1%.
Ένα μεγαλύτερο ποσοστό ευρωπαϊκών χωρών εισήλθε σε ύφεση όταν η συρρίκνωση των ΗΠΑ ήταν μεγαλύτερη, όπως η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, ή όταν το σοκ που προκάλεσε την ύφεση των ΗΠΑ προήλθε εκτός των ΗΠΑ, όπως η πετρελαϊκή κρίση του 1974.
Αντίθετα, ένα μικρότερο ποσοστό ευρωπαϊκών χωρών εισήλθε σε ύφεση όταν η ύφεση των ΗΠΑ προκλήθηκε πιο σαφώς εσωτερικά, όπως το 1970 ή το 2001.
Γιατί η Ευρώπη τείνει να ακολουθεί τις ΗΠΑ στην ύφεση;
Ο απλός λόγος, όπως απαντά η Goldman, είναι ότι οι οικονομικοί κύκλοι των ΗΠΑ και της Ευρώπης παρουσιάζουν ισχυρή συσχέτιση. Αυτό είναι ορατό όταν συγκρίνεται το πραγματικό ΑΕΠ με την απόκλιση της τάσης μεταξύ των χωρών των ΗΠΑ και της Ευρώπης, με σαφείς ενδείξεις ταυτόχρονων κινήσεων με την πάροδο του χρόνου.
Στην πραγματικότητα, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ευρωζώνη είναι μεταξύ των οικονομιών με την υψηλότερη συσχέτιση με τις ΗΠΑ, εκτός του Καναδά. Εντός της ευρωζώνης, η συσχέτιση με τις ΗΠΑ είναι υψηλότερη στη Γερμανία και χαμηλότερη στην Ισπανία, ενώ αλλού στην Ευρώπη, η Ελβετία παρουσιάζει στενότερες ταυτόχρονες κινήσεις με τις ΗΠΑ από ό,τι η Νορβηγία και η Σουηδία.
Επιπλέον, η Goldman εκτιμά ότι ο βαθμός συγχρονισμού μεταξύ των οικονομικών κύκλων των ΗΠΑ και της Ευρώπης έχει αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, η μεταβολή του συντελεστή συσχέτισης μεταξύ της παραγωγής των ΗΠΑ και της Ευρώπης με την πάροδο του χρόνου δείχνει μια σαφή αύξηση του συγχρονισμού γύρω στο 1970 και από το 1990 και μετά. Η πιο πιθανή εξήγηση για την υψηλότερη συσχέτιση μεταξύ των οικονομικών κύκλων των ΗΠΑ και της Ευρώπης είναι η αύξηση των εμπορικών και χρηματοοικονομικών συνδέσεων τις τελευταίες δεκαετίες.
Τέλος, η αμερικάνικη τράπεζα επισημαίνει πως βρίσκει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι δευτερογενείς επιπτώσεις από την ανάπτυξη των ΗΠΑ στην Ευρώπη είναι μεγαλύτερες όταν οι ΗΠΑ εισέρχονται σε ύφεση.
Όσον αφορά το γιατί οι επιπτώσεις στην ανάπτυξη της Ευρώπης από τις ΗΠΑ είναι μεγαλύτερες κατά τη διάρκεια των υφέσεων, η Goldman επισημαίνει ότι αυτό έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το ότι αρκετά ισχυρά σοκ που ωθούν τις ΗΠΑ σε ύφεση έχουν υπερβολικά μεγάλες παγκόσμιες (και επομένως ευρωπαϊκές) επιπτώσεις. Ωστόσο, αυτό μπορεί επίσης να αντικατοπτρίζει το “συντονιστικό αποτέλεσμα” των υφέσεων στις ΗΠΑ, το οποίο αναγκάζει τους οικονομικούς παράγοντες σε άλλα μέρη του κόσμου να σταματήσουν ή να επανεξετάσουν την απόφασή τους να δαπανήσουν και να επενδύσουν.
Επομένως, όπως καταλήγει η Goldman, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να ακολουθήσουν τις ΗΠΑ στην ύφεση. Ωστόσο, η έννοια της ύφεσης είναι λιγότερο σαφώς καθορισμένη στις ευρωπαϊκές χώρες με χαμηλό δυναμικό ανάπτυξης και ήδη προβλέπει μικρές συρρικνώσεις για τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελβετία στο τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, υποδεικνύοντας ότι ο πήχης για δούμε φέτος μια τεχνική ύφεση στην Ευρώπη είναι χαμηλά.
Πηγή: capital.gr
