Mια ομάδα επιστημόνων που ισχυρίζονται ότι έχουν βιώσει ένα χρώμα που κανείς δεν έχει ξαναδεί, σύμφωνα με τον Guardian.
Ο τολμηρός – και αμφισβητούμενος – ισχυρισμός ακολουθεί ένα πείραμα στο οποίο ερευνητές στις ΗΠΑ έριξαν παλμούς λέιζερ στα μάτια τους. Διεγείροντας μεμονωμένα κύτταρα στον αμφιβληστροειδή, το λέιζερ ώθησε την αντίληψή τους πέρα από τα φυσικά της όρια, λένε.
Η περιγραφή του χρώματος δεν είναι πολύ εντυπωσιακή – οι πέντε άνθρωποι που το έχουν δει το αποκαλούν μπλε-πράσινο – αλλά αυτό, λένε, δεν αποτυπώνει πλήρως τον πλούτο της εμπειρίας.
«Προβλέψαμε από την αρχή ότι θα έμοιαζε με ένα πρωτοφανές χρωματικό σήμα, αλλά δεν ξέραμε τι θα έκανε ο εγκέφαλος με αυτό», δήλωσε ο Ren Ng, ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.
«Ήταν συγκλονιστικό. Είναι απίστευτα κορεσμένο».
Φως και χρώμα
Οι ερευνητές μοιράστηκαν μια εικόνα ενός τιρκουάζ τετραγώνου για να δώσουν μια αίσθηση του χρώματος, το οποίο ονόμασαν «olo», αλλά τόνισαν ότι η απόχρωση μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνο μέσω χειρισμού του αμφιβληστροειδούς με λέιζερ.
Πηγή: Guardian
«Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να αποδώσουμε αυτό το χρώμα σε ένα άρθρο ή σε μια οθόνη», δήλωσε ο Austin Roorda, επιστήμονας όρασης της ομάδας.
«Το όλο θέμα είναι ότι αυτό δεν είναι το χρώμα που βλέπουμε, απλά δεν είναι. Το χρώμα που βλέπουμε είναι μια εκδοχή του, αλλά ωχριά απολύτως μπροστά στην εμπειρία του ολό».
Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τα χρώματα του κόσμου όταν το φως πέφτει σε χρωματικά ευαίσθητα κύτταρα που ονομάζονται κωνία στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Υπάρχουν τρεις τύποι κωνίων που είναι ευαίσθητοι στα μεγάλα (L), μεσαία (M) και μικρά (S) μήκη κύματος του φωτός.
Το φυσικό φως είναι ένα μείγμα πολλαπλών μηκών κύματος που διεγείρουν τα κωνία L, M και S σε διαφορετικό βαθμό. Οι διαφοροποιήσεις γίνονται αντιληπτές ως διαφορετικά χρώματα.
Πχ το κόκκινο φως διεγείρει κυρίως τα κωνία L, ενώ το μπλε φως ενεργοποιεί κυρίως τα κωνία S. Αλλά τα κωνία Μ βρίσκονται στη μέση και δεν υπάρχει φυσικό φως που να διεγείρει μόνο αυτά.
Το πείραμα του Μπέρκλεϊ
Η ομάδα του Μπέρκλεϊ ανέλαβε να ξεπεράσει αυτόν τον περιορισμό. Ξεκίνησαν με τη χαρτογράφηση ενός μικρού τμήματος του αμφιβληστροειδούς ενός ατόμου για να εντοπίσουν τις θέσεις των κωνίων Μ.
Στη συνέχεια χρησιμοποιείται ένα λέιζερ για τη σάρωση του αμφιβληστροειδούς. Όταν φτάνει σε ένα κώνο Μ, αφού προσαρμοστεί για την κίνηση του ματιού, πυροδοτεί έναν μικροσκοπικό παλμό φωτός για να διεγείρει το κύτταρο, πριν προχωρήσει στο επόμενο κώνο.
Το αποτέλεσμα, το οποίο δημοσιεύθηκε στο Science Advances, είναι μια έγχρωμη κηλίδα στο οπτικό πεδίο, περίπου διπλάσιου μεγέθους από την πανσέληνο.
Το χρώμα είναι πέρα από τη φυσική εμβέλεια του γυμνού ματιού, επειδή διεγείρονται σχεδόν αποκλειστικά τα κωνία Μ, μια κατάσταση που δεν μπορεί να επιτύχει το φυσικό φως. Το όνομα olo προέρχεται από το δυαδικό 010, υποδηλώνοντας ότι από τα κωνία L, M και S, μόνο τα κωνία Μ είναι ενεργοποιημένα.
Οι αμφιβολίες
Ο ισχυρισμός αυτός άφησε άναυδο έναν εμπειρογνώμονα. «Δεν πρόκειται για ένα νέο χρώμα», δήλωσε ο John Barbur, επιστήμονας της όρασης στο City St George’s του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
«Είναι ένα πιο κορεσμένο πράσινο που μπορεί να παραχθεί μόνο σε ένα υποκείμενο με φυσιολογικό κόκκινο-πράσινο χρωματικό μηχανισμό, όταν η μόνη είσοδος προέρχεται από τα κωνία Μ». Η εργασία, είπε, έχει «περιορισμένη αξία».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το εργαλείο, που ονομάστηκε Oz vision από την Σμαραγδένια Πόλη των βιβλίων του L Frank Baum, θα τους βοηθήσει να διερευνήσουν βασικά επιστημονικά ερωτήματα σχετικά με το πώς ο εγκέφαλος δημιουργεί οπτικές αντιλήψεις του κόσμου. Μπορεί όμως να έχει και άλλες εφαρμογές. Μέσω της κατά παραγγελία διέγερσης των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς, οι ερευνητές θα μπορούσαν να μάθουν περισσότερα για την αχρωματοψία ή για ασθένειες που επηρεάζουν την όραση, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια.
Θα έχει ο υπόλοιπος κόσμος την ευκαιρία να βιώσει την εμπειρία του olo από μόνος του; «Πρόκειται για βασική επιστήμη», δήλωσε ο Ng. «Δεν πρόκειται να δούμε το olo σε οθόνες smartphone ή τηλεοράσεις σύντομα. Και αυτό είναι πολύ, πολύ πέρα από την τεχνολογία των ακουστικών VR».
Πηγή: in.gr
Πηγή: ot.gr
