του Τάσου Δασόπουλου
Περισσότερο από το 75% της σωρευτικής μεγέθυνσης της οικονομίας, μέχρι και το 2026, αναμένεται να δημιουργήσει η υλοποίηση έργων και μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθιστώντας τη συγκεκριμένη κοινοτική πρωτοβουλία βασική προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα χρόνια.
Συγκεκριμένα, με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας που μεταβιβάστηκε στις Βρυξέλλες την Τρίτη, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας αναμένεται να φτάσει το 2,5% το 2024 και το 2,6% το 2025, ενώ πληροφορίες από το ΥΠΕΘΟ βλέπουν το 2026 την οικονομική μεγέθυνση να υποχωρεί, αλλά όχι κάτω από το 2,3%.
Έναντι της σωρευτικής ανάπτυξης της οικονομίας κατά 7,4% την τριετία 2024-2026 ο προγραμματισμός του ΥΠΕΘΟ θέλει η απορρόφηση πόρων από το ΤΑΑ την τριετία μόνο από το σκέλος των επιδοτήσεων να φτάσει τα 15,6 δισ. ευρώ, ενώ οι συμβασιοποιήσεις δανείων (οι οποίες δεν αναμένεται να αποδώσουν άμεσα στην ανάπτυξη) θα φτάσουν τα 13,2 δισ. ευρώ. Τούτο, χωρίς να υπολογίσει κανείς το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην οικονομία που θα έχουν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης από το 2027 μέχρι και το 2030.
Ωστόσο, η πορεία δεν θα είναι εύκολη, καθώς από φέτος το ΥΠΕΘΟ και τα υπουργεία που διαχειρίζονται έργα ενταγμένα στο εθνικό Πρόγραμμα Ελλάδα 2.0 θα πρέπει να κάνουν περισσότερα έργα σε όλο και μικρότερο χρόνο. Την ίδια ώρα, βέβαια, και από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας επισημαίνουν το σοβαρό ενδεχόμενο να υπάρξουν προβλήματα τόσο στην ένταξη έργων λόγω ενστάσεων και δικαστικών προσφυγών όσο και στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων που, ως γνωστόν, σήμερα δεν ξεπερνά τους 30 μήνες και υπάρχει κατηγορηματική άρνηση της Κομισιόν αλλά και των χωρών του Βορρά για ενδεχόμενη παράταση του προγράμματος.
Το 63% της φετινής ανάπτυξης από το ΤΑΑ
Μόνο για το 2024 από το 2,5% που αναμένεται να είναι η οικονομική μεγέθυνση περίπου το 60% θα προέλθει από τις επενδύσεις και τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Με άλλα λόγια, αν δεν υπήρχε το Ταμείο Ανάκαμψης, θα είχαμε ανάπτυξη περίπου 1,2% με 1,3% φέτος. Μάλιστα, την ίδια στιγμή που στο Πρόγραμμα Σταθερότητας έχει μειωθεί ο πήχης για τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου (9,1% από 15,1% που ήταν η πρόβλεψη του κρατικού Προϋπολογισμού 2024), οι προβλέψεις για το Ταμείο Ανάκαμψης παραμένουν σταθερές, με τις δαπάνες προς την οικονομία να υπολογίζονται φέτος στα 3,6 δισ. ευρώ.
Το 2025 η αξιοποίηση θα αυξηθεί στα 5,1 δισ. ευρώ επιχορηγήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, που αντιστοιχεί στο 1,5% του ΑΕΠ το 2024 και στο 2% του ΑΕΠ το 2025. Το 2026 οι εισροές μόνο από το σκέλος των επιχορηγήσεων θα φτάσουν τα 6,7 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί σχεδόν στο 80% της ανάπτυξης κατά 2,3% που αναμένεται για τον μεθεπόμενο χρόνο.
Η εξέλιξη
Μέχρι τις 22 Απριλίου πόροι 5,75 δισ. ευρώ είχαν μεταφερθεί για εγκεκριμένα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης σε φορείς εντός και εκτός γενικής κυβέρνησης και τελικούς αποδέκτες. Συνολικά 768 έργα και υποέργα με συνολικό προϋπολογισμό 21,8 δισ. έχουν ήδη εγκριθεί και συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ιδιαίτερα σημαντικός θεωρείται ο ρόλος των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα κινητοποιώντας ιδιωτικές επενδύσεις. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία (τέλη Μαρτίου) έχουν συμβασιοποιηθεί 287 δάνεια για επενδύσεις με συνολικό προϋπολογισμό 11,15 δισ., εκ των οποίων 4,75 δισ. αφορούν δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, 3,77 δισ. δάνεια τραπεζών και 2,63 δισ. ίδια κεφάλαια. Συνολικά έχουν υποβληθεί αιτήσεις για 700 επενδυτικά σχέδια ύψους 24,2 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 8,2 δισ. αφορούν δάνεια ΤΑΑ, 8,2 δισ. τραπεζικά δάνεια και 6 δισ. ίδια κεφάλαια. Στο σκέλος των δανείων του ΤΑΑ οι συμβασιοποιήσεις μόνο φέτος αναμένονται στα 4,3 δισ. ευρώ και το 2025 στα 4,4 δισ. ευρώ.
Τη σημασία του Ταμείου Ανάκαμψης τονίζει και στη γνώμη του για το Πρόγραμμα Σταθερότητας της ελληνικής κυβέρνησης το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Συγκεκριμένα, σημειώνει πως κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη τόσο το 2024 όσο και το 2025 θα είναι οι επενδύσεις με βασικό άξονα τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ακόμη, πιθανή αποκλιμάκωση των επιτοκίων της ΕΚΤ αλλά και μια περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης δημιουργούν θετικές προοπτικές για την υλοποίηση του μακροοικονομικού σεναρίου της ελληνικής κυβέρνησης.
Πηγή: capital.gr
