Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος που συνδέεται με τις αθλητικές δραστηριότητες αποτελεί ένα σπάνιο αλλά δυνητικά μη αναστρέψιμο τραγικό κλινικό σύμβαμα. Ως αιφνίδιος καρδιακός θάνατος σχετιζόμενος με αθλητική δραστηριότητα ορίζεται ο μη αναμενόμενος θάνατος σε ένα άτομο το οποίο θεωρείται υγιές και που συμβαίνει κατά τη διάρκεια ή λίγο μετά την ολοκλήρωση της άσκησης με την προϋπόθεση όμως να υπάρχει αυτόπτης μάρτυρας. Η συντριπτική πλειοψηφία των αιφνίδιων καρδιακών θανάτων εμφανίζονται σε υγιή νεαρά άτομα, που ωστόσο δύναται σε κάποιο ποσοστό να υποκρύπτουν ένα καρδιολογικό νόσημα το οποίο θα μπορούσε να διαγνωσθεί σε προαθλητικό έλεγχο. Η πλειοψηφία των περιστατικών αιφνίδιου καρδιακού θανάτου είναι συνήθως αποτέλεσμα κοιλιακής μαρμαρυγής ή κοιλιακής ταχυκαρδίας που εκφυλίζεται σε κοιλιακή μαρμαρυγή. Η υποκείμενη παθολογική κατάσταση που προδιαθέτει σε αρρυθμιογένεση (π.χ. υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια, καναλοπάθειες) είναι δυνατό να εκδηλωθεί φαινοτυπικά σε συνθήκες έντονης άσκησης.
Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, είναι αναγκαίο να τονισθεί ότι ο προαθλητικός έλεγχος προ της συμμετοχής των ατόμων σε αθλητικές δραστηριότητες αποτελεί ένα αντικείμενο γύρω από το οποίο έχει αναπτυχθεί έντονος προβληματισμός και ως προς το εύρος των εξετάσεων που πρέπει να περιλαμβάνει, αλλά και εν γένει ως προς την αποτελεσματικότητά του στην πρόβλεψη του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. Γνωρίζουμε ότι ο κίνδυνος αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε αθλητικές δραστηριότητες ψυχαγωγικού χαρακτήρα αυξάνεται εκθετικά σε άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών, και σχεδόν αποκλειστικά συσχετίζεται με την πρόοδο της αθηροσκληρυντικής στεφανιαίας νόσου. Ισως ο ασφαλέστερος τρόπος για την πρόληψη του αιφνίδιου θανάτου να είναι η διαστρωμάτωση του καρδιαγγειακού κινδύνου με βάση το ιστορικό προηγούμενου στεφανιαίου συνδρόμου ή αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή σακχαρώδους διαβήτη με βλάβη οργάνων στόχων ή την παρουσία σημαντικά αυξημένης LDL> 190 mg/dl, ή αρτηριακής πίεσης > 180/110 mmHg. Σημαντικότατη πληροφορία το θετικό οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου.
Τα άτομα τα οποία εμφανίζονται να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν υποκείμενη υποκλινική στεφανιαία νόσο θα πρέπει να θεωρούνται κατάλληλα για υποβολή σε δοκιμασία κόπωσης πριν από την έναρξη αθλητικής δραστηριότητας. Επίσης οι πληροφορίες του υποψήφιου αθλητή αναλόγως με τη φυσική του κατάσταση και η κατάταξή του σε άτομα με καθιστική ζωή και σε δραστήρια άτομα θα βοηθήσουν στην επιλογή εκείνων των ατόμων που ο προαθλητικός έλεγχος μπορεί και πρέπει να γίνει πιο ενδελεχής.
Ο Κώστας Τσιούφης είναι καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ – Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών
Πηγή: tanea.gr
