Γ. Γιαλαμάς: Τι παραπάνω έχει δηλαδή ο Δράβος απο τον Πηνειό? (Esplanada έχει!)

Σημείωση: Το άρθρο γράφτηκε πριν την έλευση του καιρικού φαινομένου Daniel στην Ελλάδα, το οποίο προηγουμένως “χτύπησε” και την πόλη Οσιγιεκ στην Κροατία. Ωστόσο η πόλη ανέκαμψε πολή γρήγορα από το φαινόμενο, και το μεγαλύτερο πρόβλημα που άφησε, είναι τα σμήνη κουνουπιών.

Ταξίδεψα στα τέλη Αυγούστου στο Οσιγιεκ της Κροατίας, μία πόλη 200 χιλιάδων κατοίκων, η οποία ξεδιπλώνεται κατά μήκος του ποταμού Δράβου (ένας πολύ μεγάλος σε μήκος αλλά όχι σε πλάτος, και πολύ βρώμικος ποταμός). Μου θύμισε κάτι, το οποίο έχω δει σε πολλές ισομεγέθεις πόλεις των Βαλκανίων και της Ευρώπης γενικότερα.

Η πόλη, χωροταξικά και πληθυσμιακά έχει πολλά κοινά με τη πόλη της Λάρισας, και με πολλές άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις άλλωστε. Συναντάται όμως μία μεγάλη διαφορά. Σε αντίθεση με τη Λάρισα, η κροατική πόλη έχει αξιοποιήσει, την παραποτάμια περιοχή. Στο Οσιγιεκ, θα δει κάποιος μία Εσπλανάδα, φωτισμένη, πλατιά, περιποιημένη με ιδιαίτερη έμφαση στο να προσελκύει κόσμο να περπατήσει, να τρέξει, να ποδηλατήσε, να νοικιάσει πατίνια, να εμπνευστεί, να ακούσει street artists, να ηρεμήσει, να έρθει σε επαφή με τη φύση, να φάει σε κάποιο πλωτό εστιατόριο, η να κάτσει στη πληθώρα από παγκάκια, τραπέζια και πάγκους που έχει κατά μήκος της.

Ηταν ο λόγος, που επιλέξαμε να κάτσουμε και δεύτερο βράδυ αντί για ένα, όταν οργανώναμε το επαγγελματικό ταξίδι. Ας είμαστε ειλικρινείς. Οταν κάνουμε αναζήτηση στο google για έναν προορισμό, αν πρόκειται για παραποτάμια πόλη, πρώτες στα αποτελέσματα, θα εμφανιστούν οι φωτογραφίες για τις οποίες οι κάτοικοι είναι περήφανοι, δηλαδή φωτογραφίες που περιλαμβάνουν το ποτάμι τους. Γιατί δε συμβαίνει το ίδιο και με το Πηνειό? Για ποιος λόγους ενώ πληρούνται οι προδιαγραφές για ανάδειξη διεθνώς, ενός τόσο σημαντικού τοπόσημου, η πόλη μας επιλέγε να το αγνοεί? Αρκετές φορές έχω αναρωτηθεί “τι παραπάνω έχουν αυτοί οι ποταμοί, από τον Πηνειό?”. Εκτός από μολυσμένα νερά, τίποτα περισσότερο… Εχουν όμως “ποτιστεί” με μεράκι, και έχουν υλοποιηθεί έργα αξιοποίησης και ανάδειξης.

Οι τουρίστες που επισκέπτονται τη Λάρισα, μένουν άναυδοι όταν φτάνουν στο σημείο του Αρχαίου Θεάτρου, αφού εξαιρέσουμε τα γκράφιτι που δεν καθαρίζονται). Αν τύχει ομως και κατηφορίσουν στο ποτάμι, η αντίδραση τους δεν είναι όμοια. Συνήθως επικρατεί μία ευγενική απορία “γιατί αδιαφορείτε τόσο?”, όχι λόγω έλλειψης ομορφιάς, αλλά γιατί είναι πολύ παραμελημένο από άποψη καθαριότητας, καθώς και από την απουσία αθλητικών, ψυχαγωγικών, ακόμα και εμπορικών χρήσεων.

Ενας φίλος μου είχε στείλει, στην διαδικτυακή συλλογή προτάσεων που κάνω για τη πόλη μας, ως λύση για τους πολλούς τραυματισμούς σε δρομείς, την εφαρμογή λωρίδας πλαστικού δαπέδου ταρτάν. Μιας και δεν συνηθίζω να τρέχω, δεν μπόρεσα να καταλάβω το όφελος της λύσης αυτής, μέχρι που δοκίμασα να κάνω γρήγορο βάδην εκεί, και πλέον δεν μπορώ να αντιληφθώ, πως γίνεται τόσος κόσμος να τρέχει και να αθλείται χωρίς αυτό, έστω σε μικρά τμήματα, για την δική τους σωματική υγεία.

Πόσα άλλα παραδείγματα αξιοβίωτων πόλεων μπορούμε να πάρουμε, αλλά εθελοτυφλούμε? Και δεν μπαινω καν στη διαδικασία να συγκρίνω άλλες κοντινές πόλεις με ποτάμι όπως το Βελιγράδι, τη Λουμπλιάνα κλπ, γιατί θα είναι άδικο λόγω μεγέθους, αλλά και έκτασης. Αλλά δε μπορώ να σταματήσω να αναρωτιέμαι, γιατί να μην διαμένουν όσοι έρχονται για επαγγελματικούς λόγους στην πόλη μας, μία βραδιά επιπλέον, “για να κάνουν περίπατο στο ποτάμι, να φάνε ή να ψωνίσουν”, και αντ’ αυτού, φεύγουν όταν τελειώσουν τη δουλειά τους?

Επιστρέφοντας, έκανα μία στάση (για πολλοστή φορά) στο Νις της Σερβίας. Μία από τα ίδια και εκεί, με τον ποταμό Νίσαβα. Πολλοί από εσάς που διαβάζετε το παρόν κείμενο, ίσως έχετε ακούσει η ακόμα έχετε παρεβρεθεί, στο πολυήμερο και πολυφημισμένο διεθνές φεστιβάλ Τζαζ (Nisville), που προσελκύει καλλιτέχνες και τουρίστες από όλο τον κόσμο, κάθε Αύγουστο, με πολλές μουσικές σκηνές σε ένα πάρκο που μοιάζει με το Αλκαζάρ ή το Αισθητικό Αλσος. Και ακόμα απορώ που κανένας, πέραν των ορίων του Νομού μας, δεν γνωρίζει το Φεστιβάλ Πηνειού, και ακόμα περισσότερο, γιατί δεν ενδιαφερόμαστε να το αναβαθμίσουμε μετά από τόσες δεκαετίες εσωστρέφειας…

Θα μπορούσαν να έχουν γίνει τόσα πολλά, μα έχουν γίνει τόσα λίγα και θα μπορούσαμε να γράφουμε για πολλές σελίδες. Ποτέ δεν είναι αργά. Ωστόσο, δεν θα μας επιτρέπεται να χάνουμε άλλες ευκαιρίες για πολύ καιρό. Μας αξίζει μία εξωστρεφής πόλη, και αξίζουμε ένα καλύτερο ποτάμι. Και σε λίγο καιρό θα το έχουμε.

**Ο Γ. Γιαλαμάς, είναι μεταξύ άλλων, συντονιστής Ευρωπαικών Προγραμμάτων σχετικά με Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα, και υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος Λάρισας, με τον Συνδυασμό του Θανάση Μαμάκου, “Η Λάρισα Που Μας Αξίζει”.