Επειδή τα πράγματα δεν είναι όπως ήταν, τα πράγματα δεν μπορούν να μείνουν όπως είναι. Όπως μας λέει ο Ηράκλειτος, η αλλαγή είναι ένα μόνιμο συστατικό της ζωής, έτσι μπορούμε και να το αγκαλιάσουμε.
Από την Πολιτεία Λαρισαίων Κυριακή 30 Οκτωβρίου
“Τα πάντα ρει”
«Δεν υπάρχει τίποτα μόνιμο εκτός από την αλλαγή»
είχε πει ο Ηράκλειτος. Έλληνας φιλόσοφος που υποστήριξε ότι η αλλαγή είναι η μόνη πραγματικότητα στη φύση.
Με το γνωστό αρχαίο ρητό: «Τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ’αυτό μένειν», που σημαίνει, όλα είναι ρευστά και τίποτα δεν μένει το ίδιο.
Η διαρκής κίνηση και μεταβολή αποτελεί το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της πραγματικότητας, το οποίο εξέφρασε ο φιλόσοφος με την εικόνα ενός ποταμού που παραμένει ίδιος, ενώ το νερό που κυλάει μέσα του αλλάζει διαρκώς. Ο Ηράκλειτος, πιστός στο «τα πάντα ρει» υπενθύμιζε ότι «δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στον ίδιο ποταμό» επειδή ανά πάσα στιγμή ο ποταμός αλλάζει, οπότε ποτέ δεν είναι ο ίδιος ποταμός.
Έτσι συμβαίνει όχι μόνο στον «ποταμό» αλλά και στους ανθρώπους. Κάθε μέρα είμαστε λίγο διαφορετικοί από χθες. Πολλές φορές σε συζητήσεις, όταν ρωτήσεις τον συνομιλητή σου να σου πει τα νέα του, τις αλλαγές με λίγα λόγια που έχουν μεσολαβήσει από την προηγούμενη φορά που επικοινωνήσατε ή συναντηθήκατε, η απάντηση του είναι: «τα ίδια, δεν έχω κάποιο νέο». Αυτό από μόνο του μας δείχνει ότι όλα τα θεωρούμε δεδομένα αλλά κυρίως δεν συνειδητοποιούμε πόσα πράγματα συμβαίνουν στην καθημερινότητα μας.
Καμία μέρα δεν είναι ίδια με την προηγούμενη. Εσύ δεν είσαι ίδιος με χθες! Το ότι ήσουν στη ζωή χθες, όπως και σήμερα, δεν σημαίνει ότι θα είσαι και αύριο. Έχεις αλλάξει. Αναπνέεις άλλον αέρα, έχεις διαφορετικά βιώματα, έχεις γνωρίσει και άλλους ανθρώπους, έχεις αυξήσει τος γνώσεις σου. Μας αρέσει η αίσθηση της ασφάλειας
καθώς είναι ανάγκη επιβίωσης. Από την άλλη η υπερβολική ασφάλεια μπορεί να οδηγήσει σε «πνευματικό λήθαργο, ακόμα και σε πνευματικό θάνατο».
Η μεγαλύτερη ικανότητα του ανθρώπου η οποία είναι κοντά στην φύση του, είναι η Ευελιξία και η προσαρμοστικότητα. Το 99% των ειδών της γης εξαφανίστηκαν, ο άνθρωπος όχι. Ευέλικτος και προσαρμοστικός ανάλογα τις συνθήκες.
Αλλαγές προκύπτουν από εξωτερικούς παράγοντες ή από δική μας εσωτερική επιθυμία. Αλλαγή λόγω αναγκαιότητας ή αλλαγή λόγω προσωπικής επιθυμίας;
Και όταν μιλάμε για αλλαγές, αναφερόμαστε σε κάποια τεράστια αλλαγή στη ζωή μας;
Αρχικά, τόσο στον άνθρωπο όπως και σε όλους τους οργανισμούς, ακόμα και στις επιχειρήσεις, όσο πιο μεγάλη είναι μια αλλαγή τόσο μεγαλύτερη η αντίσταση που προκύπτει. Για άλλη μια φορά, ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την αλλαγή ως κίνδυνο και φυσικά θέλει να μας προστατεύσει. Άλλωστε ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν ενδιαφέρεται αν θα είναι κάποιος χαρούμενος ή ευτυχισμένος. Φτάνει να είναι ζωντανός.
Η αλλαγή έχει πρόοδο και εξέλιξη εφόσον επιλέξουμε να την δούμε με αυτήν την οπτική. «Το ένα βήμα την φορά» θα είναι η φράση, που είναι απαραίτητη να μας συντροφεύει σε κάθε αλλαγή που θέλουμε να πραγματοποιήσουμε. Κανείς δεν πήγε από το πρώτο σκαλοπάτι μιας σκάλας στο δέκατο χωρίς να ανεβεί τα αλλά εννιά.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το περπάτημα των παιδιών. Πως από το μπουσούλημα ξεκινάνε δειλά δειλά με μερικά βήματα και στην πορεία τρέχουν και δεν σταματάνε. Μερικά παρέλειψαν το μπουσούλημα. Πήγαν βήμα βήμα και στην πορεία έτρεξαν. Κανένα παιδί όμως δεν παρέλειψε όλα τα προηγούμενα στάδια.
Ένα πλοίο το οποίο είναι σε κίνηση, αν αλλάξει την πορεία του μια μοίρα δεν θα φανεί αρχικά η διαφορά του, σε βάθος χρόνου όμως έχει αλλάξει ολόκληρη την πορεία του, συνεπώς αλλάζει και ο προορισμός.
Ωστόσο, μερικές φορές η αλλαγή είναι αναπόφευκτη για να προχωρήσουμε στη ζωή.
Όλα αυτά όμως εφόσον υπάρχει ένα χρονικό περιθώριο αλλαγής και συνήθως αναφερόμαστε στην αλλαγή που προκύπτει από εσωτερική επιθυμία. Τι κάνουμε όμως όταν η αλλαγή προκύπτει από έναν εξωγενή παράγοντα, δεν την έχουμε θελήσει και ούτε επιδιώξαμε για να συμβεί;
Μερικές φορές πρέπει η ικανότητα της προσαρμοστικότητας να χρησιμοποιηθεί άμεσα. Αν προκύψει μια αλλαγή στο εργασιακό περιβάλλον ή η απώλεια ενός ανθρώπου, ή οποιαδήποτε «άμεση και βίαιη» αλλαγή πάλι πρέπει να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες.
Η πιο σημαντική έννοια που πρέπει να κατανοήσουμε και να βιώσουμε ειδικά όταν προκύπτει μια αλλαγή από εξωγενείς παράγοντες είναι η αποδοχή.
«Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δεν μπορούν να λυθούν αν μείνουμε στο ίδιο επίπεδο σκέψης που είχαμε όταν τα δημιουργήσαμε.» Αϊνστάιν
Πως μπορούμε να είμαστε καλύτερα Προετοιμασμένοι για να δεχθούμε μια αλλαγή:
·Μέσα από την προσωπική ανάπτυξη, εξελίσσοντας τον εαυτό μας και έχοντας και «αλλά όπλα στη φαρέτρα μας».
·Αναζητώντας το καλό: Πως μπορώ να γίνω καλύτερος, πως θα ωφεληθώ, ποιος θα γίνω μετά από αυτή την αλλαγή;
·Βρίσκοντας την ευκαιρία: πολλές φορές βλέπουμε το πρόβλημα που φέρνει μια μεταβολή αλλά δεν αναζητάμε την ευκαιρία που προκύπτει ή δημιουργεί.
·Ας αποδεχτούμε την αλλαγή σαν ένα νέο ξεκίνημα: Σε κάθε νέα αρχή ξεκινάμε με ενθουσιασμό και όρεξη.
Επειδή τα πράγματα δεν είναι όπως ήταν, τα πράγματα δεν μπορούν να μείνουν όπως είναι. Όπως μας λέει ο Ηράκλειτος, η αλλαγή είναι ένα μόνιμο συστατικό της ζωής, έτσι μπορούμε και να το αγκαλιάσουμε.
Ντουρουντάκης Κωνσταντίνος
Πιστοποιημένος σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης/Life Coach
