Η Δημόσια Βιβλιοθήκη Λάρισας «σπάει» τα στερεότυπα - Άμεση ανάγκη η ολοκλήρωση των έργων στο κτίριο - Γ. Τσιάνα: «Αύξηση του προσωπικού για να έχουμε μία βιβλιοθήκη ανοιχτή όλη την ημέρα»
Ρεπορταζ: Χρίστος Τζίκας
Απόγευμα Δευτέρας και η αγορά της Λάρισας «σφύζει» από ανθρώπους που κοιτούν στις βιτρίνες ή περπατούν βιαστικά. Το Πάσχα πλησιάζει κι ο κόσμος παρά τις δυσκολίες έχει γεμίσει τον πεζόδρομο της Κούμα. Μία παρέα νεαρών κοριτσιών με βιβλία στα χέρια τους στρίβουν στην 28 η Οκτωβρίου και μπαίνει σ’ ένα κτίριο αρκετά εντυπωσιακό ανάμεσα στις πολυκατοικίες και στα μαγαζιά.
Ένας «ναός» του βιβλίου δεσπόζει μεγαλοπρεπέστατα λίγα μέτρα από τις κεντρικές πλατείες της πόλης. Το κτίριο της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Λάρισας «Κωνσταντίνος Κούμας», περιμένει εκεί, έτοιμο για να υποδεχθεί πολίτες από 5 έως 105 ετών, που θέλουν να δανειστούν ή να διαβάσουν ακόμα κι εκεί το βιβλίο τους.
Ο ρόλος της όμως δεν σταματά εκεί, «σπάζοντας» τα στερεότυπα ενός αυστηρού περιβάλλοντος. Οι άνθρωποι της βιβλιοθήκης ζητούν από τον κόσμο να «αγκαλιάσει» όλο αυτό το εγχείρημα, που παρά το γεγονός πως από το 2013 στεγάζεται στο νέο της κτίριο αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες, καθώς τα έργα δεν έχουν ολοκληρωθεί, προκαλώντας ένα «ντόμινο» λειτουργικών προβλημάτων.
Παρόλα αυτά, η προϊσταμένη της Δημόσια Βιβλιοθήκης, Γεωργία Τσιάνα, μιλά στην «Πολιτεία» για τις δράσεις τους και το πώς η ίδια θέλει να δει τη βιβλιοθήκη στο μέλλον, εστιάζοντας όμως ιδιαίτερα στα προβλήματα που πρέπει να λυθούν.
ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ… ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΕΩΝ
Από το πρώτο λεπτό που περνά κάποιος την είσοδο του κτιρίου, είναι αδύνατο να μην μπει στον πειρασμό, να ψάξει για κάποιο βιβλίο και να κάνει χρήση των χώρων που διαθέτει η βιβλιοθήκη. Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι τα πράγματα, καθώς μόλις το Μάιο του 2013 βρέθηκε το νέο της «σπίτι» και λειτουργεί στο ιδιόκτητο κτίριο επί της οδού 28ης Οκτωβρίου 9, στο κέντρο της Λάρισας.
«Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας αντιπροσωπεύει όλη τη Θεσσαλία και υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Για πολλά χρόνια, από το 1976 έως και το 2013, στεγαζόταν στην οδό Παπακυριαζή» ανέφερε στις πρώτες της δηλώσεις.
«ΠΟΝΑΕΙ» Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΟΡΟΦΟΣ
Κι όμως ένα κτίριο διαμάντι από μέσα… «πονά». Η εσωτερική διαρρύθμιση δεν έχει ολοκληρωθεί και η ημερομηνία ολοκλήρωσης των έργων παραμένει άγνωστη, παρά τις πιέσεις προς το υπουργείο, αναφέρει η κ. Τσιάνα.
«Ο δεύτερος όροφος δεν έχει ολοκληρωθεί. Αυτή τη στιγμή, στεγάζονται υπηρεσίες του προσωπικού σε αίθουσες του κοινού και μοιράζονται τους ίδιους χώρους».
Σύμφωνα με την εγκεκριμένη τεχνική μελέτη στον δεύτερο όροφο προβλέπεται να στεγαστούν μεταξύ άλλων, το τμήμα παλαιών βιβλίων και αρχειακού υλικού, ο χώρος αναπαραγωγής υλικού κι εντύπων, το εργαστήρι συντήρησης βιβλίων, το αρχείο και η εισαγωγή έντυπου υλικού που γίνεται η καταλογογράφηση και τα γραφεία με τους λοιπούς χώρους προσωπικού.
Όσο για την ολοκλήρωση των έργων τα πράγματα για την ώρα δεν δείχνουν ιδιαίτερα ελπιδοφόρα, παρά τις πιέσεις που γίνονται προς το υπουργείο. «Δυστυχώς δεν έχουμε
κάποια εικόνα για το αν θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2022 ή το 2023. Εμείς κάνουμε προσπάθειες κι έχουμε έρθει σε επαφή με το υπουργείο.
Αυτό είναι το βασικό μας αίτημα. Να ολοκληρωθεί ο δεύτερος όροφος, έτσι ώστε να αυξηθεί το προσωπικό της βιβλιοθήκης, αλλά και να αναπτυχθούν όλες οι υπηρεσίες όπως πρέπει».
ΜΕΡΕΣ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ…
Η πανδημία άφησε το στίγμα της και στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της πόλης που είδε τους δανεισμούς των βιβλίων να πέφτουν στο μισό. «Πριν το κορωνοϊό είχαμε πάνω από 40.000 δανεισμούς βιβλίων ετησίως, αλλά μετά την πανδημία έπεσαν στο μισό», σημειώνει η προϊσταμένη και προσθέτει για τη λειτουργία της βιβλιοθήκης τα τελευταία δύο χρόνια ότι,
«εξυπηρετούσαμε με ραντεβού και… click away. Το τελευταίο διάστημα «ζωντανεύει» και πάλι ο χώρος, καθώς ο κόσμος έρχεται ακόμα διστακτικά».
Σε τέτοιες περιόδους, πάντα υπάρχουν όμως και τα θετικά, «μέσα στην καραντίνα, μας δόθηκε η ευκαιρία να κάνουμε ένα ξεκαθάρισμα. Από τη μετακόμιση του 2013, υπήρχαν βιβλία που δεν είχαμε προλάβει να ανοίξουμε από τις κούτες. Τώρα βρέθηκε ο χρόνος και ξέρουμε ακριβώς τι υπάρχει στη βιβλιοθήκη».
Ενώ συνέχισε: «Μέσα στον κορωνοϊό αποκτήσαμε ένα «έξυπνο» σύστημα απολύμανσης με παράλληλη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας και θερμοκρασίας των βιβλίων που
επιστρέφονται από τα μέλη. Ο χρόνος απολύμανσης είναι τριάντα λεπτά με την δυνατότητα να γίνεται και μέσα στα φύλλα του βιβλίου κι όχι μόνο στο εξώφυλλο.
Στο αναγνωστήριο τοποθετήθηκε συσκευή αποστείρωσης αέρα με χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας, ενώ και έξυπνη κάμερα στην είσοδο με αναγνώριση προσώπου και ανίχνευση θερμοκρασίας».
ΜΙΑ «ΝΕΑ» ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Η βιβλιοθήκη λόγω πανδημίας είχε «παγώσει» τα εκπαιδευτικά προγράμματα, που ξεκίνησαν πάλι από τον Μάρτιο του 2022 με ξεναγήσεις σχολείων, αλλά και προγράμματα σε συνεργασία με τις διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Σ’ αυτά τα προγράμματα τα παιδιά πηγαίνουν στην βιβλιοθήκη όχι μόνο για να παρακολουθήσουν μία διάλεξη, αλλά συμμετέχουν ενεργά σε τμήματα ζωγραφικής ή χορού.
«Ο ρόλος των βιβλιοθηκών έχει αλλάξει. Η κλασική εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας, ότι κάποιος μέσα στη βιβλιοθήκη βρίσκεται σε ένα αυστηρό περιβάλλον, που δεν μιλάει ή θα δανειστεί απλά το βιβλίο του και θα φύγει ανήκει στο παρελθόν.
Σήμερα υπάρχουν πολλά προγράμματα που γίνονται στις βιβλιοθήκες. Υπάρχει το τμήμα των υπολογιστών, που φέτος θα αναβαθμιστεί, έχουμε δημιουργήσει νέο αναγνωστήριο
προς τα παράθυρα που σε εξεταστική περίοδο οι φοιτητές με τους υπολογιστές τους και το δωρεάν ίντερνετ μπορούν να μελετήσουν με ωραία θέα προς τα έξω, στον κήπο που υπάρχει».
Σ’ αυτή τη «νέα» βιβλιοθήκη οι πολίτες σε συνεργασία με τους υπεύθυνους μπορούν να συζητήσουν για προγράμματα που θέλουν να υλοποιήσουν αλλά και να συμμετέχουν στα ήδη υπάρχοντα εθελοντικά.
Παράλληλα, μία σειρά δράσεων έρχεται να αναβαθμίσει το όλο εγχείρημα. «Υπάρχει η λέσχη ανάγνωσης ενηλίκων και στόχος είναι να δημιουργηθεί αντίστοιχη εφήβων, που θέλουμε να λειτουργήσει σαν γέφυρα».
Παράλληλα, η βιβλιοθήκη διαθέτει αμφιθέατρο, έχοντας φιλοξενήσει στο παρελθόν θεατρικές παραστάσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, ομιλίες κι άλλου είδους εκδηλώσεις.
«ΕΛΕΥΘΕΡΑ» ΒΙΒΛΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ
Μία ακόμα σημαντική κίνηση της Δημόσιας Βιβλιοθήκης, είναι αυτή της ψηφιοποίησης των παλαιτύπων που διαθέτει κι αριθμούνται σε 1800.
«Στη νέα ιστοσελίδα φιλοξενούνται τα παλαίτυπα της βιβλιοθήκης που έχουν ψηφιοποιηθεί και μπορούν όλοι δωρεάν να έχουν πρόσβαση. Το πιο παλιό βιβλίο μας είναι
«Τα Άπαντα» του Πλάτωνα, που γράφτηκε στην Βενετία το 1513».
Ενώ προσθέτει, «αυτή η διαδικασία είχε ξεκινήσει το 2007 από το Υπουργείο Παιδείας, για πολλά χρόνια όμως, το σύστημα είχε πέσει και δεν μπορούσε να το υποστηρίξει. Τώρα μπορούμε εμείς να το «δώσουμε» στον κόσμο, ενώ έχει ξεκινήσει και η διαδικασία συντήρησής των παλαιτύπων για να τα εκθέσουμε σε ειδικό χώρο που διαθέτει η
βιβλιοθήκη».
«ΑΓΚΑΘΙ» ΤΟ ΩΡΑΡΙΟ
Παρά τα πολλά καλά, το θέμα του ωραρίου αποτελεί μεγάλο «αγκάθι». Το προσωπικό της βιβλιοθήκης απαριθμεί δέκα άτομα εκ των οποίων τέσσερις μόνιμοι και έξι αποσπασμένοι. Η κ. Τσιάνα δηλώνει πως ιδανικά θα ήθελε να εργάζονται περισσότερα άτομα και η βιβλιοθήκη να λειτουργεί όλη την ημέρα.
«Θα ήθελα η βιβλιοθήκη να είναι ανοιχτή από το πρωί μέχρι το βράδυ και σε περίοδο εξεταστικής των φοιτητών να υπερβαίνει ακόμα και το ωράριο για να μπορούν να
μελετήσουν.
Το να είναι ανοιχτή το απόγευμα της Δευτέρας, που η αγορά της πόλης λειτουργεί, κάνει δύσκολο να την επισκεφθεί κάποιος. Αντίστοιχα τις υπόλοιπες μέρες που είναι ανοικτή μόνο το πρωί, δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν εύκολα ούτε οι ενήλικες, ούτε οι φοιτητές και οι μαθητές».
ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΣΧΟΛΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ
Η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Λάρισας ενισχύεται με βιβλία από δωρεές συγγραφέων και του κόσμου, αλλά και τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Παιδείας.
Όσα βιβλία όμως δεν χρειάζονται προωθούνται σε νεοσύστατες βιβλιοθήκες ή σε σχολεία. Έτσι έχουν γίνει δωρεές σε βιβλιοθήκες στα Γεράνεια και την Δολίχη Ελασσόνας, στο Κιλελέρ, στο Κλεινοβό Καλαμπάκας Τρικάλων, στην ενορία Ποταμιάς στην Αγιά, αλλά και στον Πολιτιστικό Σύλλογο Πυργετού.
Ενώ στη Λάρισα το 5 ο , 13 ο , 36 ο Δημοτικά Λάρισας, το 1 ο Δημοτικό Σχολείο Ελασσόνας, το 2ο Δημοτικό Σχολείο Φαρσάλων, το 10 ο Γυμνάσιο Λάρισας και το Γυμνάσιο και οι Λυκειακές τάξεις Αρμενίου.
Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας “Πολιτεία Λαρισαίων”
