Καλλιτέχνες -που ζουν και δραστηριοποιούνται στη Λάρισα- μίλησαν στο FORMedia.gr με αφορμή τα Χριστούγεννα για τη νέα τάση στη θεματική διαμόρφωση μιας βιτρίνας, καθώς ένας μεγάλος αριθμός μαγαζιών «στολίζονται» εικαστικά με αμιγώς χριστουγεννιάτικες ζωγραφιές, με τους θαμώνες και τους περαστικούς να εντυπωσιάζονται από το τελικό αποτέλεσμα.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Φακής
«It’s the most wonderful time of the year» τραγουδούσε το μακρινό 1963 ο Άντι Γουίλιαμς, σε ένα διαχρονικό κομμάτι εμπνευσμένο από την καλύτερη γιορτή του χρόνου. Όπως κάθε έτος, έτσι και τη φετινή χρονιά, η Λάρισα έχει μπει για τα καλά στο κλίμα των γιορτών, με τις πλατείες, τους δρόμους, τα μαγαζιά και τα σπίτια να έχουν «ντυθεί» με λαμπιόνια, στολίδια, αλλά και ζωγραφιές. Την τελευταία δεκαετία έχει αναπτυχθεί πολύ το κομμάτι της ζωγραφικής σε βιτρίνες ή τοίχους, δίνοντας μια καλλιτεχνική νότα, η οποία ασφαλώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα Χριστούγεννα.
Στην πόλη μας δραστηριοποιούνται αρκετοί ζωγράφοι μεγάλων επιφανειών, οι οποίοι είναι περιζήτητοι ειδικά τις ημέρες των εορτών, προκειμένου να αποτυπώσουν την έμπνευσή τους πάνω σε τζαμαρίες ή τοίχους. Η Δέσποινα Ξυδούλη, ο Λευτέρης «Arfs» Πάτας, ο Νίκος Κούτρας και ο Ζήσης Βράκας είναι Λαρισαίοι ζωγράφοι μεγάλων επιφανειών, που έχουν καταφέρει να κάνουν το χόμπι τους επάγγελμα, γεμίζοντας με χρώματα κτίρια, σχολεία, μαγαζιά, αλλά και σπίτια. Η Δέσποινα και ο Λευτέρης μίλησαν στο FORMedia.gr, δίνοντας πληροφορίες για το ξεκίνημά τους στη ζωγραφική, για τις δημιουργίες τους, για τις εμπνεύσεις τους, ενώ δεν παρέλειψαν να τονίσουν τον ενθουσιασμό του κόσμου στη θέα μιας νέας ζωγραφιάς σε τζαμαρία καταστήματος, παρότι πρόκειται για ένα είδος τέχνης που ήταν αρκετά… παρεξηγημένο μέχρι πριν μια δεκαετία.
-Πόσα χρόνια ασχολείσαι με τη ζωγραφική σε μεγάλες επιφάνειες;
Δ.Ξ: Θυμάμαι να ζωγραφίζω σε όλη μου τη ζωή. Ό,τι και αν έκανα, επέστρεφα πάντα στη ζωγραφική, η αγάπη μου ήταν αυτή. Δεν έχω πάει σε κάποια σχολή. Γενικότερα ασχολούμαι με εσωτερικούς χώρους τα τελευταία δώδεκα χρόνια, όμως εδώ και μια πενταετία ζωγραφίζω βιτρίνες συστηματικά.
Λ.Π: Ασχολούμαι περίπου 20 χρόνια και από μικρό παιδί, πριν το δημοτικό, οι γονείς μου με είχαν στείλει ζωγραφική, διότι είχαν ανακαλύψει το ταλέντο μου. Πήγα εφτά χρόνια ζωγραφική, δύο χρόνια πήγα σχέδιο, δύο χρόνια πήγα στην καλών τεχνών, ενώ έχω τελειώσει και γραφίστας. Πιστεύω ότι το ταλέντο είναι το βασικό. Όσο και να εξασκηθεί κάποιος, δεν γίνεται να φτάσει μακριά, αλλιώς θα ήταν όλοι ζωγράφοι.
-Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα σε μια ζωγραφιά σε χαρτί/καμβά και σε μια σε τοίχο ή τζάμι;
Δ.Ξ: Οι μεγάλες επιφάνειες σου δίνουν το περιθώριο να απλωθείς. Στους καμβάδες είναι μικρό το περιθώριο που μπορείς να δουλέψεις, ενώ στη μεγάλη επιφάνεια μπορείς να κάνεις εντυπωσιακά πράγματα. Ο καμβάς δεν σε περιορίζει στη φαντασία, αλλά στο χέρι. Η μεγάλη επιφάνεια σου δίνει την «ελευθερία» για να δουλέψεις.
Λ.Π: Στο χαρτί είναι πιο εύκολα τα πράγματα, γιατί μπορείς να σβήσεις. Στους τοίχους είναι πιο ωραίο το αποτέλεσμα, φαίνεται καλύτερα η ζωγραφιά. Στο τζάμι δεν μπορείς να βγάλεις το τέλειο αποτέλεσμα, γιατί είναι πιο λεία και γυαλιστερή η επιφάνεια. Βέβαια, αν αφιερώσεις δύο ημέρες πάνω από ένα τζάμι, μπορείς να πετύχεις το τέλειο, αλλά επειδή μιλάμε για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, δεν αξίζει.
-Για να φτάσει κάποιος σε ικανοποιητικό επίπεδο, ώστε να μπορέσει να αντεπεξέλθει επαγγελματικά, πόσα χρόνια εμπειρίας χρειάζεται;
Δ.Ξ: Χρειάζεται πολλή εξάσκηση και πολλή αγάπη. Για μένα βασικό είναι το εγκεφαλικό κομμάτι, το τι θες να πετύχεις. Αν θέλεις να αποτυπώσεις απλά μια εικόνα ή τον δικό σου χαρακτήρα, πάνω σε αυτό που φτιάχνεις. Βλέπουμε διάφορες εικόνες, όπου ξέρουμε τι ακριβώς έχει κάνει ο καθένας. Χρειάζεσαι κάποια χρόνια για να βρεις τον τρόπο σου. Ο καθένας τα βλέπει διαφορετικά, οπότε χρειάζονται 3-4 χρόνια για να «βρεις» το χέρι σου, αλλά και το τι θες να κάνεις.
Λ.Π: Ένα ταλέντο μπορεί αμέσως να εξελιχθεί. Είναι καθαρά στον άνθρωπο και στον καλλιτέχνη, είναι στον χρόνο που αφιερώνει καθημερινά, αλλά και στον τρόπο που δουλεύει.
-Ποια είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ένας ζωγράφος μεγάλων επιφανειών; Η έμπνευση της στιγμής, επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα;
Δ.Ξ: Χρησιμοποιούμε πολλά πινέλα, πλαστικά, ακρυλικά. Η έμπνευση παίζει πάρα πολύ ρόλο. Έχει τύχει να μην έχω κοιμηθεί καλά και να μην μπορώ να αποδώσω ή να μπερδέψω τα χρώματα επειδή δεν έχω καθαρό μυαλό. Αν έχεις καθαρό μυαλό, θα δεις ένα μαγαζί και αμέσως θα σκεφτείς τι θες να κάνεις. Είμαστε σε συνεργασία με τους πελάτες, κάνουμε τις προτάσεις μας, αλλά βαδίζουμε μαζί, γιατί ο πελάτης θα έχει τη ζωγραφιά στο μαγαζί του. Κάποιες φορές οι ζωγραφιές παραμένουν σε ένα μαγαζί για όλο τον χρόνο και ανάλογα την εποχή, πηγαίνουμε και κάνουμε κάποιες «μικρές» παρεμβάσεις.
Λ.Π: Χρησιμοποιούμε ρολά, πινέλα, αλλά και σπρέι που ψεκάζουν το πλαστικό και γεμίζουν μεγάλες επιφάνειες. Εγώ δουλεύω πολύ με σπρέι με βαλβίδες για χοντρή γραμμή. Στα τζάμια όλοι χρησιμοποιούν πινέλα, ωστόσο υπάρχουν και άλλα εργαλεία. Η έμπνευση σίγουρα παίζει ρόλο, ωστόσο όταν είσαι επαγγελματίας πρέπει να τα καταφέρνεις κάθε φορά. Πάντως, σίγουρα υπάρχουν μέρες που δεν βγαίνουν όλα όπως τα θέλουμε.
-Ξεκίνησε ως χόμπι και πλέον είναι καθαρά επαγγελματική η ενασχόλησή σου με το αντικείμενο;
Δ.Ξ: Είμαστε κάθε μέρα επαγγελματίες. Δεν πάω στη δουλειά κάθε πρωί, αλλά κάθε φορά που έχω να κάνει μια ζωγραφιά, βάζω όλη την αγάπη μου. Είμαστε επαγγελματίες όλο τον χρόνο, δεν σταματάμε. Οι περισσότεροι ζωγραφίζουμε συνέχεια, όχι μόνο τα Χριστούγεννα. Αυτή είναι η δουλειά μας.
Λ.Π: Ξεκίνησα ως χόμπι, ωστόσο πολύ γρήγορα άρχισα να το κάνω επαγγελματικά και πλέον ζω από αυτό αρκετά χρόνια. Ζω από την τέχνη, από τη ζωγραφική. Έχω κάνει από αερογραφία μέχρι τατουάζ, σε όλες τις επιφάνειες
-Τι σχόλια κάνει ο κόσμος (ενήλικες, παιδιά, ιδιοκτήτες μαγαζιών) σχετικά με τις ζωγραφιές; Το βλέπουν με θετικό μάτι όλοι; Σε σχέση με τις μεγάλες ελληνικές πόλεις, αλλά και το εξωτερικό, σε τι σημείο βρίσκεται η Λάρισα στη ζωγραφική σε μεγάλες επιφάνειες;
Δ.Ξ: Αρέσουν πολύ οι ζωγραφιές μας. Αυτός ο τρόπος στολισμού είναι πολύ διαδεδομένος, αλλά στη Λάρισα δεν έχει πολλά χρόνια. Τα τελευταία χρόνια βγαίνουμε έξω και κάνουμε αυτή τη δουλειά. Ζωγραφίζουμε σε μαγαζιά. Είμαστε πιο πίσω σε σχέση με άλλες πόλεις, καθώς η Θεσσαλονίκη το είχε από πριν. Πλέον και στη Λάρισα όλη μέρα χτυπούν τα κινητά μας, αναζητούν τη δουλειά μας. Ένας επαγγελματίας προτιμά να καλέσει εμάς, παρά να βάλει λαμπάκια για τα Χριστούγεννα. Ζωγραφίζουμε και το Πάσχα, απλά δεν είναι τόσο έντονη η παρουσία ζωγραφιών τότε.
Λ.Π: Αρέσουν σε όλους. Ακόμα και ηλικιωμένοι άνθρωποι που περνάνε και μας βλέπουν, λένε τι ωραία πράγματα που φτιάχνουμε. Για τα χριστουγεννιάτικα λένε ότι τους αλλάζουμε τη διάθεση. Οι ιδιοκτήτες μαγαζιών προτιμούν να έχουν ζωγραφιές, παρά να γεμίσουν το κατάστημά τους με στολίδια. Με ένα σχέδιο, όλο το μαγαζί μπαίνει σε χριστουγεννιάτικη διάθεση. Ειδικά τα μικρά παιδιά χαίρονται πάρα πολύ. Σε σχέση με τις άλλες πόλεις πάντως είμαστε αρκετά πίσω, δεν βλέπουμε πολλά σχέδια σε τοίχους εκτός από τα παράνομα graffiti. Εγώ το έχω αναπτύξει πολύ στην πόλη, το δουλεύω επαγγελματικά και έχω δείξει μέσα από τα έργα μου ότι όλο αυτό είναι μια τέχνη. Ομορφαίνει όλη η πόλη και πλέον ο κόσμος ζητάει να ζωγραφίσουμε τα σπίτια του. Κάποτε όλα αυτά ήταν παρεξηγημένα, αλλά σιγά σιγά αυτό αλλάζει. Πάντως, γενικότερα στην τέχνη είμαστε αρκετά πίσω. Υπάρχουν καλλιτέχνες, αλλά δεν υπάρχει βοήθεια ώστε να κάνουμε όσα έργα θέλουμε. Θα μπορούσαμε να ομορφύνουμε περισσότερο την πόλη μας. Σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη βλέπεις έργα σε μεγάλα κτίρια, υπάρχει άλλη κουλτούρα.
-Ποια είναι τα συναισθήματα ενός καλλιτέχνη, όταν ξέρει ότι οι ζωγραφιές που έκανε λόγω Χριστουγέννων, θα σβηστούν λίγες εβδομάδες αργότερα;
Δ.Ξ: Στενοχωριέμαι απίστευτα κάθε φορά που σβήνονται οι ζωγραφιές μου. Ειδικά την πρώτη χρονιά… Περνάς από ένα μαγαζί και σκέφτεσαι όλη τη διαδικασία που έκανες για τη ζωγραφιά και μετά βλέπεις ότι δεν υπάρχει εκεί. Βέβαια, είναι φυσική κατάληξη. Οπότε το έχουμε αποδεχτεί.
Λ.Π: Η αλήθεια είναι ότι για τα Χριστούγεννα δίνουμε «άκυρα» κάποιες φορές σε πελάτες γιατί δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε όλα τα μαγαζιά. Γνωρίζουμε ότι θα σβηστούν οι ζωγραφιές μας. Σίγουρα δεν είναι ό,τι καλύτερο για εμάς, αλλά το έχουμε κατανοήσει.
-Ποια στιγμή, η οποία έχει σχέση με τη ζωγραφική, δεν θα ξεχάσεις ποτέ σου;
Δ.Ξ: Πήγα και έφτιαξα ένα παιδικό δωμάτιο. Η οικογένεια είχε χάσει ήδη ένα παιδί, οπότε έφτιαχναν το δωμάτιο του άλλου παιδιού. Όταν η μαμά του παιδιού είδε τελειωμένο το δωμάτιο άρχισε να κλαίει. Ήταν δάκρυα χαράς. Τότε έκλαψα και εγώ. Ήταν η πιο συγκινητική στιγμή για μένα και θα την έχω για πάντα στο μυαλό μου. Μάλιστα, μετά η συγκεκριμένη κυρία μου έστειλε φωτογραφίες από το δωμάτιο και κατάλαβε ότι το έκανα με πολλή αγάπη. «Λιώνω» για μωρά και παιδιά. Χαίρομαι να ζωγραφίζω.
Λ.Π: Αυτό που δεν θέλω να σκέφτομαι είναι να κάνω μια ζωγραφιά και να έρθει κάποιος να τη σβήσει ή να τη μουτζουρώσει. Στο 4ο Λύκειο είχα κάνει κάποια σχέδια, ήταν εκεί για πάνω από 15 χρόνια, αλλά από τις πρώτες μέρες κάποιοι πήγαν και «έγραψαν» από πάνω. Μόνο και μόνο για να χαλάσουν το σχέδιο. Αφιερώνουμε πολλές ώρες δουλειάς και κάποιοι δεν το σέβονται.
-Ποιες είναι οι αγαπημένες σου ζωγραφιές;
Δ.Ξ: Μου αρέσουν τα πάντα. Τον κόσμο τον βλέπω με γραμμές. Ακόμα και ένα αυτοκίνητο μου αρέσει να το ζωγραφίσω. Τα αγαπώ όλα, δεν έχω κάτι να ξεχωρίσω.
Λ.Π: Δεν έχω ένα μόνο στιλ που κάνω, δεν κολλάω σε κάποιο. Κάνω όλα τα είδα. Μου αρέσουν πολύ οι προσωπογραφίες και τα τρισδιάστατα, όπως επίσης τα τοπία και τα 3D. Αυτά είναι τα πιο δύσκολα και αποτελούν πρόκληση για μένα, ώστε να ανεβαίνω επίπεδο στη ζωγραφική.
ΦΩΤΟ: Κώστας Μάντζιαρης
